افراد دارای شخصیت حساس در اختلال hsp، افرادی هستند که سیستم عصبی آنها نسبت به محرک های فیزیکی، عاطفی و اجتماعی شدیدتر واکنش نشان می دهد. این مفهوم اولین بار در سال 1990 مطرح شد. از آن زمان تا به امروز، بسیاری از روانشناسان تحقیقاتی در این زمینه انجام داده اند و ویژگی های مختلف افراد HSP را شناسایی کرده اند. حساسیت مفرط همیشه یک اختلال نیست. بسیاری از روانشناسان معتقدند که چیزی به نام اختلال HSP وجود ندارد و این افراد دارای ویژگی های شخصیتی منحصر به فردی هستند.
آیا تا به حال به شما گفته اند که بیش از حد حساس هستید یا نباید زیاد فکر کنید؟ اگر پاسخ مثبت است، ممکن است شما یکی از افرادی باشید که به عنوان افراد حساس شناخته می شوند. به یاد داشته باشید اختلال HSP بودن به این معنی نیست که شما یک بیماری دارید که نیاز به درمان دارد. اما از آنجا که افراد حساس پتانسیل زیادی در ایجاد تنش در روابط و برداشت های غلط از رفتار و صحبت دیگران هستند، بهتر است برای کاهش حساسیت نابجا از یک روانشناس، مشاوره روانشناسی تلفنی یا حضوری بگیرند.
10 ویژگی شخصیت حساس در اختلال hsp
وجود شخصیت حساس و حساسیت عاطفی بیش از حد بر 20 درصد از جمعیت جهان تأثیر می گذارد. بنابراین احتمالاً با افراد زیادی که دارای شخصیت حساس هستند آشنا شده اید.
حساسیت بیش از حد، توسط بوریس سیرولنیک، روانپزشک عصبی در کتاب “از گوشت و روح” آشکار شده است. گفته می شود در یک نفر از هر پنج نفر شایع است. شخصیت حساس می تواند اشکال مختلفی داشته باشد و همیشه تشخیص آن آسان نیست. با این حال علائمی وجود دارد که می تواند به شما کمک کند تا خود یا فرد دیگری را به عنوان شخصیت حساس تشخیص دهید:
01 – اغلب گریه می کنند
افراد دارای شخصیت حساس احساس شدیدتری دارند و بر این اساس واکنش نشان می دهند. آنها به طرز سریعی میتوانند خوشحال، غمگین یا عصبانی شوند.
02 – همه آنها درونگرا نیستند
درونگرایی مترادف با شخصیت حساس نیست و بالعکس در واقع، طبق تحقیقات حدود 30 درصد از افراد بسیار حساس برونگرا هستند.
03 – تصمیم گیری ها آنها را عصبی می کند
افراد دارای شخصیت حساس، در تصمیم گیری ضعیف هستند. این مورد حتی زمانی که نوبت به انتخاب محل خوردن شام می رسد نیز خود را نشان میدهد. موضوع عمدتا به این دلیل است که آنها نگران انتخاب اشتباه هستند.
04 – متوجه تغییرات ظریف می شوند
اگر معمولاً هر پیامک را با علامت تعجب پایان میدهید و اخیراً از نقطه استفاده کردهاید، بهتر است باور کنید که این برای یک فرد حساس مشکوک به نظر میرسد. افراد بسیار حساس عموماً در مورد تفاوت های ظریف محیط ما شهودتر هستند و علاوه بر این بیشتر تحت تأثیر نوسانات خلقی دیگران قرار می گیرند.
05 – آنها همیشه گوش می دهند
وقتی نیاز به شانه ای برای تکیه دادن دارید، از دراز کردن به آنها نترسید. طبیعت بیش از حد همدلانه آنها، اجازه می دهد وقتی دیگران به آنها نیاز دارند شنوندگان خوبی باشند. زیرا وقتی شما در درد هستید، آنها هم همینطور هستند و آنها می خواهند هر کاری که می توانند انجام دهند تا شما احساس راحتی کنید. افراد بسیار حساس به همین دلیل معلمان، درمانگران و مدیران عالی می شوند.
06 – صداهای بلند و تکراری آنها را آزار می دهد
افراد دارای شخصیت حساس، به جویدن پر سر و صدا، قطاری که صدا میدهد، همکاران پر سر و صدا و … بسیار حساس هستند. این به این دلیل است که محیطهای پر هرج و مرج یا بیش از حد محرک تأثیر بیشتری بر نظم ذهنی افراد دارای شخصیت حساس دارند.
07 – از آنها نخواهید که فیلمی خشن ببینند.
همدلی بالایی که افراد دارای شخصیت حساس نسبت به دیگران دارند، همراه با تحریک بیش از حد، فیلم های خونین و خشن را برای افراد با حساسیت بالا واقعا وحشتناک می کند .
08 – انتقاد را خیلی بد می گیرند
البته هیچ کس انتقاد را دوست ندارد، اما افراد بسیار حساس تمایل دارند از هر چیزی که می تواند باعث احساس شرم شود اجتناب می کنند. این ممکن است به این معنی باشد که آنها بیش از اکثر مردم درگیر رفتارهای خوشایند مردم یا خود تحقیرآمیز هستند.
09 – به دنبال روابط عمیق هستند
افراد بسیار حساس به دلیل تنش هایی که ایجاد میکنند و روابطی که فرو میپاشند، غریزتا به دنبال روابط عمیق هستند. این یک تناقض جدی در شخصیت آنهاست. زیرا روابط خوب و عمیق، با حساسیت نابجا در تضاد است. یک فرد دارای شخصیت حساس، مدام دیگران را از خود میرنجاند یا مدام از دیگران دلخور میشود.
10 – آنها نمی توانند حساسیت بیش از حد را متوقف کنند.
مطالعهای در سال 2014 که در مجله Brain and Behavior منتشر شد، نشان داد که افراد دارای حساسیت بیش از حد نسبت به افراد عادی، فعالیت بیشتری را در نواحی مغز مرتبط با همدلی و وظیفهشناسی تجربه میکنند. به عبارت دیگر آنها از نظر عصبی به گونهای طراحی شدهاند که رفتار خود را انجام دهند. از آنها نخواهید که تغییر کنند، آنها اینگونه هستند. تنها کاری که میتوانند انجام دهند این است که با کمک روانشناس، حساسیت خود را کاهش دهند و سعی کنند به میزان معقولی حساسیت داشته باشند.
راه درمان اختلال hsp (درمان شخصیت حساس)
هرچه افراد مبتلا به این بیماری بیشتر بر روی خود و احساسات درونی خود تمرکز کنند، احساس آسیب پذیری بیشتری می کنند. اگر فردی نتواند این ویژگی را تطبیق دهد و یاد بگیرد که با روابط بین فردی کنار بیاید، به احتمال زیاد به بیماری هایی مانند افسردگی مبتلا می شود.
اختلال hsp به خودی خود یک اختلال یا مشکل روانی محسوب نمی شود. اما شرایطی را ایجاد می کند که فرد را بیشتر از دیگران در برابر مشکلات روانی آسیب پذیر می کند. بنابراین لازم است که درمان شخصیت حساس، فرد به وجود این ویژگی در خود پی ببرد و با یادگیری مهارت هایی مانند مهارت کنترل هیجانات بتواند آن را در درون خود اصلاح کند. مراجعه به روانشناس به شما کمک می کند تا خودآگاهی بیشتری کسب کنید و با روان درمانی از میزان حساسیت خود بکاهید.