افراد دارای شخصیت حساس در اختلال hsp، افرادی هستند که سیستم عصبی آنها نسبت به محرک های فیزیکی، عاطفی و اجتماعی شدیدتر واکنش نشان می دهد. این مفهوم اولین بار در سال 1990 مطرح شد.
آیا تا به حال به شما گفته اند که بیش از حد حساس هستید یا نباید زیاد فکر کنید؟ اگر پاسخ مثبت است، ممکن است شما یکی از افرادی باشید که به عنوان افراد حساس شناخته می شوند. به یاد داشته باشید اختلال شخصیت HSP بودن به این معنی نیست که شما یک بیماری دارید که نیاز به درمان دارد. اما از آنجا که افراد حساس پتانسیل زیادی در ایجاد تنش در روابط و برداشت های غلط از رفتار و صحبت دیگران هستند، بهتر است برای کاهش حساسیت نابجا از یک روانشناس، مشاوره آنلاین یا حضوری بگیرند.
مطالعه این مطلب توصیه میشود: مشاوره رابطه
اختلال hsp چیست؟
hsp چیست؟ اختلال شخصیت حساس hspیک شرایط روحی است که با حساسیت بالا به تحریکات محیطی، احساسات عمیق و یک سطح بالای واکنش‌پذیری همراه است. شخصیت های hsp به سرعت و شدت بیشتری به تحریکات محیطی پاسخ می‌دهند و ممکن است احساسات ناامنی، استرس و خستگی زیادی را تجربه کنند. بیماری hsp وضعیت می‌تواند تأثیر بزرگی بر زندگی روزمره و روابط شخصی افراد مبتلا به اختلال اچ اس پی داشته باشد.
درواقع اختلال اضطراب اجتماعی (اختلال اچ‌اس‌پی) یک اختلال روانی است که به ترس یا نگرانی شدید در مواقع اجتماعی و ترس از برخورد و تعامل با دیگران مربوط میشود. افراد مبتلا به اختلال اچ‌اس‌پی ممکن است ترس از تمامیت و تحلیل شدن در اجتماع داشته باشند و به خودشان شک و تردید کنند.
مطالعه این مطلب توصیه میشود: مشاوره خانواده
10 ویژگی شخصیت حساس در اختلال hsp
وجود ویژگی های شخصیت حساس، بیش از حد بر 20 درصد از جمعیت جهان تأثیر می گذارد. بنابراین احتمالاً با افراد زیادی که دارای شخصیت حساس هستند آشنا شده اید.
حساسیت بیش از حد، توسط بوریس سیرولنیک، روانپزشک عصبی در کتاب “از گوشت و روح” آشکار شده است. گفته می شود در یک نفر از هر پنج نفر شایع است. ویژگی شخصیت حساس می تواند اشکال مختلفی داشته باشد و همیشه تشخیص آن آسان نیست. با این حال ویژگی ها و علائمی وجود دارد که می تواند به شما کمک کند تا خود یا فرد دیگری را به عنوان شخصیت حساس تشخیص دهید:
1. اغلب گریه می کنند
افراد دارای شخصیت حساس احساس شدیدتری دارند و بر این اساس واکنش نشان می دهند. آنها به طرز سریعی میتوانند خوشحال، غمگین یا عصبانی شوند.
2. همه آنها درونگرا نیستند
درونگرایی مترادف با شخصیت حساس نیست و بالعکس در واقع، طبق تحقیقات حدود 30 درصد از افراد بسیار حساس برونگرا هستند.
3. تصمیم گیری ها آنها را عصبی می کند
افراد دارای شخصیت حساس، در تصمیم گیری ضعیف هستند. این مورد حتی زمانی که نوبت به انتخاب محل خوردن شام می رسد نیز خود را نشان میدهد. موضوع عمدتا به این دلیل است که آنها نگران انتخاب اشتباه هستند.
4. متوجه تغییرات ظریف می شوند
اگر معمولاً هر پیامک را با علامت تعجب پایان می‌دهید و اخیراً از نقطه استفاده کرده‌اید، بهتر است باور کنید که این برای یک فرد حساس مشکوک به نظر می‌رسد. افراد بسیار حساس عموماً در مورد تفاوت های ظریف محیط ما شهودتر هستند و علاوه بر این بیشتر تحت تأثیر نوسانات خلقی دیگران قرار می گیرند.
5. آنها همیشه گوش می دهند
وقتی نیاز به شانه ای برای تکیه دادن دارید، از دراز کردن به آنها نترسید. طبیعت بیش از حد همدلانه آنها، اجازه می دهد وقتی دیگران به آنها نیاز دارند شنوندگان خوبی باشند. زیرا وقتی شما در درد هستید، آنها هم همینطور هستند و آنها می خواهند هر کاری که می توانند انجام دهند تا شما احساس راحتی کنید. افراد بسیار حساس به همین دلیل معلمان، درمانگران و مدیران عالی می شوند.
6. صداهای بلند و تکراری آنها را آزار می دهد
افراد دارای شخصیت حساس، به جویدن پر سر و صدا، قطاری که صدا میدهد، همکاران پر سر و صدا و … بسیار حساس هستند. این به این دلیل است که محیط‌های پر هرج و مرج یا بیش از حد محرک تأثیر بیشتری بر نظم ذهنی افراد دارای شخصیت حساس دارند.
7. از آنها نخواهید که فیلمی خشن ببینند.
همدلی بالایی که افراد دارای شخصیت حساس نسبت به دیگران دارند، همراه با تحریک بیش از حد، فیلم های خونین و خشن را برای افراد با حساسیت بالا واقعا وحشتناک می کند .
8. انتقاد را خیلی بد می گیرند
البته هیچ کس انتقاد را دوست ندارد، اما افراد بسیار حساس تمایل دارند از هر چیزی که می تواند باعث احساس شرم شود اجتناب می کنند. این ممکن است به این معنی باشد که آنها بیش از اکثر مردم درگیر رفتارهای خوشایند مردم یا خود تحقیرآمیز هستند.
9. به دنبال روابط عمیق هستند
افراد بسیار حساس به دلیل تنش هایی که ایجاد میکنند و روابطی که فرو میپاشند، غریزتا به دنبال روابط عمیق هستند. این یک تناقض جدی در شخصیت آنهاست. زیرا روابط خوب و عمیق، با حساسیت نابجا در تضاد است. یک فرد دارای شخصیت حساس، مدام دیگران را از خود میرنجاند یا مدام از دیگران دلخور میشود.
10. آنها نمی توانند حساسیت بیش از حد را متوقف کنند.
مطالعه‌ای در سال 2014 که در مجله Brain and Behavior منتشر شد، نشان داد که افراد دارای حساسیت بیش از حد نسبت به افراد عادی، فعالیت بیشتری را در نواحی مغز مرتبط با همدلی و وظیفه‌شناسی تجربه میکنند. به عبارت دیگر آنها از نظر عصبی به گونه‌ای طراحی شده‌اند که رفتار خود را انجام دهند. از آنها نخواهید که تغییر کنند، آنها اینگونه هستند. تنها کاری که میتوانند انجام دهند این است که با کمک روانشناس، حساسیت خود را کاهش دهند و سعی کنند به میزان معقولی حساسیت داشته باشند.
راه درمان اختلال hsp (درمان شخصیت حساس)
اختلال اچ‌اس‌پی می‌تواند زندگی روزمره و روابط اجتماعی فرد را تحت تأثیر قرار دهد. در صورتی که شما یا کسی که می‌شناسید از این اختلال رنج می‌برید، مراجعه به مرکز مشاوره دکترسلام می‌تواند به شما در تشخیص و درمان شخصیت بسیار حساس کمک کند. از جمله روش های درمان شخصیت hsp میتوان به روانکاوی، روان درمانی با رویکرد CBT، مشاوره روانشناختی و در صورت لزوم، داروهای ضد اضطراب اشاره کرد که می‌تواند در درمان اختلال hsp موثر باشد.
هرچه افراد مبتلا به این بیماری بیشتر بر روی خود و احساسات درونی خود تمرکز کنند، احساس آسیب پذیری بیشتری می کنند. اگر فردی نتواند این ویژگی را تطبیق دهد و یاد بگیرد که با روابط بین فردی کنار بیاید، به احتمال زیاد به بیماری هایی مانند افسردگی مبتلا می شود.
اختلال hsp به خودی خود یک اختلال یا مشکل روانی محسوب نمی شود. اما شرایطی را ایجاد می کند که فرد را بیشتر از دیگران در برابر مشکلات روانی آسیب پذیر می کند. بنابراین لازم است که درمان شخصیت حساس، فرد به وجود این ویژگی در خود پی ببرد و با یادگیری مهارت هایی مانند مهارت کنترل هیجانات بتواند آن را در درون خود اصلاح کند. مراجعه به روانشناس به شما کمک می کند تا خودآگاهی بیشتری کسب کنید و با روان درمانی از میزان حساسیت خود بکاهید.
علائم اختلال اچ‌اس‌پی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- ترس از نظرات و انتقادات دیگران: افراد مبتلا به اختلال اچ‌اس‌پی معمولاً ترس از نظرات و انتقادات دیگران دارند و می‌ترسند که در نظرات مثبتی قرار نگیرند و با توجه به نقدها و انتقادات مورد توجه قرار بگیرند.
- نگرانی از رفتارهای نامناسب: افراد مبتلا به اختلال اچ‌اس‌پی ممکن است نگران این باشند که رفتارهایی نامناسب نشان دهند که موجب توهمات یا اجتماعات ناخوشایندی شود. آنها ممکن است به خودشکیبی و پنهان کردن خود از دید دیگران روی بیاورند.
- احساس خجالت: افراد مبتلا به اختلال اچ‌اس‌پی ممکن است از احساس خجالت و ناامنی در مواقع اجتماعی رنج ببرند. آنها ممکن است نگران شوند که در رفتارها یا بیاناتشان خنده‌دار یا تحقیرآمیز به نظر برسند.
- اجتناب از مواقع اجتماعی: افراد مبتلا به اختلال اچ‌اس‌پی ممکن است سعی کنند از مواقع اجتماعی بپرهیزند و به دلایلی مثل ترس از تحلیل شدن یا ناراحتی شدید از تعامل با دیگران اجتناب کنند.
روانشناسی شخصیت حساس
روانشناسی شخصیت حساس می‌تواند به چندین جنبه از جمله ویژگی‌ها، نیازها و رفتارهای افراد حساس پردازد. در زیر به برخی از جنبه‌های روانشناسی شخصیت حساس (تایپ شخصیتی hsp) اشاره خواهیم کرد:
- ویژگی‌ها: افراد حساس معمولاً دارای ویژگی‌هایی مانند حساسیت بیشتر، تحمل کمتر نسبت به استرس، تمایل به تجربه عمیق احساسات و دقت بیشتر در تشخیص احساسات دیگران هستند.
- نیازها: افراد حساس به طور عمومی نیازهای روحی و عاطفی بیشتری دارند. این نیازها ممکن است شامل نیاز به ارتباطات عمیق و معنادار، نیاز به فضاهای آرام و واکنش مثبت از طرف دیگران باشد.
- رفتارها: افراد حساس ممکن است رفتارهای مختلفی در مواجهه با تحریکات محیطی نشان دهند. این رفتارها می‌تواند شامل اندازه‌گیری و احساس عمیق تر، محافظه کاری و اجتناب از موقعیت‌های استرس‌زا، واکنش‌های ناگهانی و شدید به تحریکات محیطی و تمایل به نیازهای خودکارآمدی و استقلال باشد.
مهم است که درک کنید که هر فرد حساس ممکن است تجربه‌ها و ویژگی‌های متفاوتی داشته باشد. در صورتی که خودتان یا کسی اطرافیانتان از تایپ شخصیتی hsp برخوردار هستند، توجه و حمایت از آنها می‌تواند بهبود کیفیت زندگی و روابط آنها را تسهیل کند.
شخصیت حساس و شکننده
شخصیت حساس و شکننده به عنوان یک الگوی شخصیتی در روانشناسی شناخته میشود. افرادی با این الگوی شخصیتی عموماً حساسیت بالایی به نقدهای دیگران و واکنش‌های منفی دارند و در مواجهه با مشکلات و تحدیدها به سرعت احساس ناامنی و ناراحتی میکنند. آنها ممکن است به طور معمول احساس کمبود اعتماد به نفس داشته باشند و برای حفظ خودشان در مواجهه با تهدیدها وضعیت‌هایی را ایجاد کنند که از تماس با دیگران خودداری کنند. شخصیت حساس و شکننده ممکن است شامل علائم زیر باشند:
- حساسیت بیش از حد: این افراد به طور معمول به تحریکات محیطی واکنش پاسخ می‌دهند و ممکن است به طور شدیدتری به رویدادها و نگرانی‌های روزمره واکنش نشان دهند.
- ناامنی و نگرانی: شخصیت حساس و شکننده معمولاً به طور مداوم درگیر نگرانی‌ها و احساس ناامنی است. آنها ممکن است در مواجهه با تغییرات و نقدهای منفی احساس ناراحتی و کمبود اعتماد به نفس داشته باشند.
- اجتناب از ریسک: افراد با شخصیت حساس و شکننده ممکن است به دلیل ترس از شکست و ناامنی، از ریسک‌ها و وضعیت‌هایی که ممکن است باعث ایجاد استرس شوند، اجتناب کنند.
به هر حال، تایپ شخصیتی hsp نمی‌تواند به طور کامل تمام جوانب یک فرد را توصیف کند و هر فرد ممکن است ویژگی‌ها و ویژگی‌های دیگری داشته باشد. اگر شما یا کسی از اطرافیانتان به شخصیت حساس و شکننده نزدیک هستید، میتوانید با حمایت، درک و ارائه فضای امن به آن فرد کمک کنید. همچنین، مشاوره روانشناسی می‌تواند به شما یا آن فرد در مدیریت و بهبود تایپ شخصیتی hsp کمک کند.
شخصیت حساس و زودرنج
شخصیت حساس و زود رنج به معنای داشتن واکنش‌های شدیدتر، حساس‌تر و زودتحت تأثیر قرارگیری در مواجهه با رویدادها و احساسات است. افرادی که این نوع شخصیت را دارند، ممکن است به سرعت ناراحت شوند، به راحتی احساس تنبلی کنند و برایشان سخت باشد تحمل استرس و فشارهای روزمره باشد (شخصیت حساس و زود رنج به افرادی اشاره دارد که دارای حساسیت بیش از حد و واکنش‌های شدید و سریع نسبت به موقعیت‌ها و رویدادها هستند).
برای بهبود شخصیت حساس و زود رنج، ممکن است موارد زیر به شما کمک کند:
- ارزیابی و درک عمیقتر از احساسات خود: سعی کنید بفهمید که احساسات شما چه علتی دارند و چگونه بر شما تأثیر می‌گذارند. این به شما کمک می‌کند تا راه‌هایی برای مدیریت بهتر احساسات خود پیدا کنید.
- مراقبت از خود: اهمیت دادن به تأمل، استراحت مناسب، تغذیه سالم و فعالیت بدنی می‌تواند به شما کمک کند تا با استرس و اضطراب بهتر مقابله کنید.
- توانایی‌های مدیریت استرس: یادگیری تکنیک‌های مدیریت استرس مانند تمرین تنفس عمیق، مدیتیشن، ورزش، یا هنر در کاهش حساسیت و رنج شما مؤثر خواهد بود.
- پذیرش و پشتیبانی: پذیرش احساسات خود به جای سرکوب کردن آنها و درخواست پشتیبانی از دیگران می‌تواند به شما کمک کند تا احساسات خود را بهبود بخشید.
مهمتر از همه، ملاقات با یک مشاور یا روانشناس ماهر می‌تواند به شما در درک عمیقتر از خودتان و توسعه راه‌های مناسب برای مدیریت تایپ شخصیتی hsp کمک کند.
شخصیت بسیار حساس
شخصیت حساس چیست؟ شخصیت فوق حساس یا شخصیت بسیار حساس به معنای داشتن سطح بسیار بالایی از حساسیت و واکنش‌پذیری نسبت به محیط و احساسات دیگران است. افراد دارای شخصیت خیلی حساس ممکن است به سرعت و بسیار شدیداً به تحریکات خارجی و داخلی واکنش نشان دهند.
شخصیت بسیار حساس ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- حساسیت عمومی: افراد با شخصیت فوق حساس معمولاً نسبت به تحریکات محیطی مانند نور، صدا، بو یا محیط گرم یا سرد بسیار حساس هستند. آنها ممکن است به سرعت به این تحریکات واکنش نشان دهند.
- حساسیت اجتماعی: افراد با شخصیت فوق حساس معمولاً به طور عمیق احساسات دیگران و تغییرات در روابط اجتماعی واکنش نشان می‌دهند. آنها ممکن است به سرعت ناراحت شوند و در برخورد با رفتارها و کلام دیگران حساسیت بیشتری داشته باشند.
- واکنش‌پذیری زیاد: افراد با شخصیت فوق حساس ممکن است به سرعت و بسیار شدیداً به تغییرات و رویدادهای روزمره واکنش نشان دهند. آنها ممکن است به سرعت احساساتی مانند ناراحتی، اضطراب یا افسردگی تجربه کنند.
- تحریم خود: افراد با شخصیت فوق حساس ممکن است به راحتی به خود تحریم و سخت‌گیری بپردازند. آنها ممکن است انتقادات را بسیار شخصی بگیرند و به سرعت احساس خودکشی و ناکامی کنند.
مهم است بدانید که شخصیت هر فردی منحصر به فرد است و شخصیت خیلی حساس نیز ممکن است در افراد مختلف با ویژگی‌ها و شدت‌های مختلف مشاهده شود. در صورتی که احساس مشکل در این زمینه دارید، مراجعه به یک مشاور یا روانشناس می‌تواند به شما کمک کند تا درک عمیق‌تری از خودتان پیدا کنید و راه‌های مناسب برای مدیریت احساسات خود را به دست آورید.
تایپ شخصیتی hsp
افراد دارای تایپ شخصیتی hsp معمولاً واکنش‌پذیری بیشتری نسبت به تحریکات محیطی دارند. آنها به طور عمومی احساسات عمیقی تجربه میکنند و ممکن است به طور شدیدتری به رویدادها و تغییرات در محیط واکنش نشان دهند. این احساسات می‌تواند شامل احساسات مثبت مانند شادی و همدلی و یا احساسات منفی مانند ناراحتی و اضطراب باشد.
افراد با تیپ شخصیتی hsp معمولاً دارای حس شناختی بیشتری نسبت به دیگران هستند و میتوانند جزئیات کوچک‌تری را تشخیص دهند و احساسات و نیازهای دیگران را بهتر درک کنند. آنها میتوانند به شدت به احساسات دیگران واکنش نشان دهند و به طور عمومی از تجربه هنری، موسیقی، طبیعت و مکان‌های آرام لذت ببرند.
اما به دلیل واکنش‌پذیری بیشتر، افراد مبتلا به تیپ شخصیتی حساس ممکن است در موقعیت‌های استرس‌زا و محیط‌های پرتحرک دچار ناراحتی شوند. آنها ممکن است به طور زیادی از صداها، نورها، بوها و تغییرات محیطی تحت تأثیر قرار بگیرند. همچنین، ممکن است به طور معمول احساس خستگی و خستگی بیشتری داشته باشند.
با توجه به ویژگی‌های تیپ شخصیتی حساس، مدیریت استرس، ساخت فضاهای آرام و تحقق نیازهای روحی و عاطفی مهم است. آیا شما احساس می‌کنید که خودتان یا کسی اطرافیانتان حساس هستند؟ مهم است در این زمینه با یک مشاور مشورت کنید.