کمک به دیگران اغلب نشانه سخاوت و منشأ رضایت اخلاقی است. با این حال برخی از افراد زندگی خود را تنها بر این اساس بنا می کنند و خود را فدای کمک به دیگران میکنند. در ظاهر، طرحواره ایثار گری افراطی می تواند مفهوم مثبتی داشته باشد. با این حال وقتی در مورد آن و انگیزه‌های اساسی و تأثیر آن بر دیگران بیشتر بدانید، واضح است که الگوی رفتاری طرحواره ایثار را میتوان نوعی از اختلال شخصیت دانست.
طرحواره ايثار به عنوان ساختار روانشناختی خود، باعث میشود فرد نیاز به نجات افراد دیگر را احساس کند. این شخص تمایل زیادی به جستجوی افرادی دارد که به شدت به کمک نیاز دارند و به آنها کمک می کند و اغلب نیازهای خود را فدای آن افراد می کنند.
در واقع کمک و فداکاری مداوم برای دیگران می‌تواند باعث شود که احساس کنید که دیگران به کمک شما عادت کرده‌اند. همانطور که در بالا توضیح داده شد، به دلیل انرژی که برای کمک به دیگران صرف می کنید، می تواند باعث خستگی شما شود .
برای غلبه بر طرح واره ایثار، اذعان به این واقعیت که فرد با نوعی اختلال روانی مواجه است، می تواند به عنوان پله ای برای متوقف کردن این رفتار عمل کند. برای درمان و جلوگیری از پیشرفت این اختلال میتوانید با درمانگران کلینیک دکترسلام صحبت کنید. بدانید ریشه یابی و کشف تجربیاتی از گذشته شما که ممکن است به این مشکلات منجر شده باشد، ممکن است مفید باشد.
مطالعه این مطلب توصیه میشود: مشاوره آنلاین
طرحواره ایثار چیست؟
در موضوع طرحواره ایثار چیست، باور زیربنایی این افراد این است که این یک کار شریف است. آنها معتقدند که به نوعی بهتر یا مهربانتر از دیگران هستند زیرا همیشه به مردم کمک می کنند بدون اینکه انتظاری در عوض داشته باشند.
به طور کلی فردی که حاضر است از حقوق یا خواسته های طبیعی خود در زندگی چشم پوشی کند، به عنوان فردی فداکار شناخته می شود. کودکی را تصور کنید که به دیگران خدمت می کند و هر کاری که دیگران به او می گویند انجام می دهد. او باید تلاش کند تا دیگران را راضی کند یا آنها را راضی کند حتی اگر چیزی خلاف میل او باشد. اگر به کسی «نه» بگوید یا کارش را انجام ندهد، به شدت احساس گناه می کند و خود را سرزنش می کند.
کودک در بزرگسالی نمونه ای از طرحواره ایثار را ایجاد می کند و هر کاری می کند تا اطرافیانش یا روان خودش را خوشحال کند، حتی اگر آسیب دیده باشد. به طور کلی راهبرد طرحواره ایثار و وسواس کمک به دیگران را می توان اینگونه تعریف کرد: «هرگونه وسواس کمک به دیگران که باعث میشود فرد زندگی خود را برای کمک به دیگران مختل کند و به نوعی اعتیاد به کمک کردن پیدا کند را طرحواره ایثار و اطاعت از تمایلات فداکارانه برای کمک به دیگران می گویند.
مطالعه این مطلب توصیه میشود: مشاوره خانواده
علائم و نشانه های طرحواره ايثار
بصورت کلی افرادی که اختلالی در طرحواره ایثار دارند، میتوانند یک یا چند مورد از علائم و نشانه های زیر را در شخصیت خود احساس کنند:
- ممکن است آنها از نظر مالی دچار مشکل شوند زیرا تمام و بخش بزرگی از دارایی خود را وقف کمک به دیگران میکنند
- ویژگی خاص و مهم این افراد این است که نیازهای خود را فدای نیازهای دیگران می کنند. درواقع نیازهای زندگی و آرامش روانی خود را فدای نیازهای دیگران می کنند
- انتظار نابجا برای درک شدن دارند و بصورت حق به جانب فکر میکنند آنها هستند که برخلاف میلیاردها انسان درست فکر میکنند
- علائم روانی طرحواره ایثار و اطاعت در بیماران مبتلا، به صورت سردرد، درد شکم، خستگی کبودی، بدن درد و غیره ظاهر می شود. این افراد به قدری نگران برآوردن نیازهای دیگران هستند که ممکن است استرس بالایی را تجربه کنند
- این افراد اگر مدتی را برای وقف خود و کمک به دیگران اختصاص ندهند، احساس گناه و خودخواهی می کنند
- بیش از حد نسبت به دیگران احساس مسئولیت میکنند و به دیگران احسان می کند.
- اگر در اوج کار و خستگی وقتی کسی درخواستی میکند نمی توانند پاسخ منفی برای کمک کردن بدهند
- در حالی که خودشان چنین موقعیت هایی را ایجاد می کنند، بسیاری از آنها احساس می کنند که دیگران از آنها سوء استفاده می کنند
- این افراد نسبت به درد و رنج دیگران بسیار حساس هستند و انگیزه بالایی برای تسکین درد و رنج دیگران دارند
- افرادی که طرحواره ایثار و اطاعت دارند بر این باورند که هرکسی که با آنها در تماس است نیاز به کمک دارد
- بیماران دارای طرحواره ایثار انتظار ندارند دیگران محبت آنها را جبران کنند. اما در عین حال اگر عشقشان بی نتیجه بماند ناراحت می شوند
- بیماران دارای سیستم خودمختار معتقدند که حق انتخاب دارند و می خواهند دیگران را دوست داشته باشند یا نیازهای خود را برآورده کنند
اگر این نشانه‌ها در شما وجود دارند و احساس میکنید که ایثارگری شما ممکن است نابجا و افراطی باشد، مهم است که با یک متخصص روانشناسی مشورت کنید. او می‌تواند شما را راهنمایی کند و به شما کمک کند تا مراقبت از خودتان را همچنان انجام دهید و در عین حال به دیگران کمک کنید.
ویژگی های طرحواره ایثار
ویژگی های طرحواره ایثار ممکن است عبارت باشند از:
- ناتوانی در قبول کردن کمک یا نیازهای شخصی خود: شما ممکن است احساس کنید که باید همیشه به دیگران کمک کنید و نیازهای خود را در اولویت قرار ندهید. این می‌تواند منجر به این شود که شما دچار خستگی و استرس شوید.
- احساس ترس از رد شدن و عدم قبولی: احساس نیاز به تأیید و قبولی از طرف دیگران و نتوانید به راحتی درخواستها و درخواستهای خود را رد کنید.
- انجام کارها به طور مکرر و متعدد: ممکن است به صورت مکرر و بیش از حد تلاش کنید تا دیگران را راضی کنید و تمام نیازها و خواسته‌هایشان را برآورده کنید. این می‌تواند زمان و انرژی زیادی از شما بگیرد.
- داشتن ترس از عواقب منفی: احساس میکنید که اگر به دیگران کمک نکنید یا نیازهایشان را برآورده نکنید، ممکن است عواقب منفی و ناراحتی برای آنها به وجود آید. به همین دلیل، احساس مسئولیت زیادی برای کمک به دیگران دارید.
درمان طرحواره ایثار چگونه است؟
چه راهکارهایی برای دوری از تله طرح واره ایثار در زندگی خود وجود دارد؟ یکی از مهم ترین گزینه های درمانی برای درمان طرحواره ایثار، روان درمانی است. به این ترتیب می توانید در جلسات درمانی خود به ریشه مشکلات خود برسید و با یادگیری راهکارها و ارتقای مهارت های ارتباطی خود به خوبی در روند بهبودی پیش بروید. به یاد داشته باشید که تنها یک روانشناس و مددکار با تجربه و متخصص در طرحواره درمانی می تواند ریشه مشکلات شما را بیابد و آنها را درمان کند. همچنین به همین دلیل صبور بودن در طول مسیر و نظارت منظم بر جلسات بسیار مهم است.
- احساسات را با دوستان، خانواده و یا همکاران خود بررسی کنید و اگر اغلب آنها از رفتار شما نقد کردند بدانید یک اختلال جدی در سازمان فکری خود دارید.
- برای دریافت یک ارزیابی عینی از مشکل بین فردی خود، از یک درمانگر یا روانشناس کمک بگیرید.
- از خود بپرسید ترس شما از کمک نکردن چیست؟ آیا این که روان و آرامش خود را مختل کنید یعنی انسان خوبی هستم؟
- بدانید هر مشکلی درمان خاص خود را دارد و حتی اگر در برخی موارد به طور کامل حل نشود، به خوبی کنترل می شود و علائم آزاردهنده آن کاهش می یابد.
- وقتی طرحواره ای فداکارانه در درون خود دارید، ناخودآگاه تمایل بیشتری به گوش دادن به صحبت ها و درد دل های دیگران پیدا می کنید و به ندرت در مورد مسائلی که با آن ها سر و کار دارید صحبت می کنید. یکی از مؤثرترین راه‌ها برای بهبود و کنترل این طرحواره، صحبت با افراد ایمن و مطمئن در مورد خودتان یا مشکلاتتان است.
- فردی که توانایی نه گفتن را ندارد و مشغول برآورده کردن همه آرزوها و انتظارات است، باید اگر با این مشکل مواجه شد، «نه» گفتن را به موقعیت ها و مشکلاتی که نمی خواهد تمرین کند.
5 راهکار درمان طرحواره ایثار
طرحواره ایثار یا مصرف بیش از حد انرژی و زمان برای کمک به دیگران می‌تواند مشکلات و محدودیت‌هایی را برای شخص به وجود آورد. درمان این بیماری ممکن است به چندین راه انجام شود. در ادامه چند راهکار برای درمان بیماری ایثارگری نابجا را برای شما توضیح می‌دهم:
- مراجعه به مشاور: مراجعه به مشاور یا روانشناس می‌تواند در درک عمقی از علت ایثارگری نابجا کمک کند و راهکارهایی برای مدیریت آن ارائه دهد. مشاوره می‌تواند شما را در تشخیص الگوهای رفتاری ناپسند و تقویت مهارت‌های ارتباطی و مراقبت از خود کمک کند.
- آگاهی از خود: شروع با درک و آگاهی درباره وضعیت خود است. بشناسید که چگونه ایثارگری نابجا و افراطی بر زندگی شما تأثیر می‌گذارد و چه احساسات و عواطفی را به وجود می‌آورد. این آگاهی اولیه می‌تواند به شما کمک کند تا بهتر بفهمید کجا نیاز به تغییر دارید.
- توجه به خود: به خودتان اولویت بدهید و به اهمیت نیازهای شخصی خود پی ببرید. ایثارگری نابجا ممکن است به دلیل نادیده گرفتن نیازهای شخصی خود به وجود آید. به خود استراحت کافی، مراقبت از سلامتی، وقت گذاشتن برای تفریح و تمرین فعالیت‌های خود را فراموش نکنید.
- تعیین مرزها: شناخت مرزها و آموختن چگونگی قرار دادن مرزهای سالم برای کمک به دیگران می‌تواند به شما کمک کند تا از ایثارگری نابجا جلوگیری کنید. یادگیری روش‌های گفتگوی سالم با دیگران و تعیین حدود مشخص در زمینه زمان و انرژی کمک، می‌تواند مفید باشد.
- تعیین اولویت‌ها: تعیین اولویت‌ها و تمرکز بر وظایف و وظایفی که واقعاً برای شما مهم هستند، می‌تواند به شما کمک کند تا تمام انرژی و زمان خود را به همه چیز پخش نکنید.
طرحواره ایثار و فداکاری
اگر در مورد طرحواره ایثار و فداکاری صحبت میکنید، میتوان به مفهومی اشاره کرد که به خدمت به دیگران و فداکاری بیش از حد برای مصالح بزرگتر اشاره دارد. این ممکن است به عنوان یک نوع اختلال در روانشناسی مورد بررسی قرار گیرد.
طرحواره ایثار و فداکاری ممکن است منجر به زحمت و آسیب روانی برای فرد شود. در این حالت، فرد به طور غیرمتعادل به خدمت به دیگران اختصاص می‌دهد و نمی‌تواند به مراقبت از خود و نیازهای شخصی خود توجه کند. این ممکن است منجر به خستگی، استرس، افسردگی، احساس عدم ارزشیابی و حتی سوءتغذیه فیزیکی شود.
فردی که درگیر طرحواره ایثار و فداکاری است، ممکن است حس مسئولیت پذیری بیش از حد داشته باشد و به خود اجازه ندهد که استراحت کند یا به نیازهای شخصی خود رسیدگی کند. او ممکن است احساس کند که باید همیشه به دیگران کمک کند و این می‌تواند به ناراحتی و احساس بار زیادی منجر شود.
در درمان طرحواره ایثار و فداکاری، مشاوره روانشناختی می‌تواند به شما کمک کند. یک مشاور می‌تواند به شما راهنمایی کند تا حد متعادلی از ایثارگری را در زندگی خود اعمال کنید و به نیازهای شخصی خود نیز توجه کنید. او می‌تواند به شما راهکارهایی برای مدیریت استرس، تنظیم مرزها و تعادل بین خدمت به دیگران و خود مراقبتی را آموزش دهد.
مهم است که درک کنید که خدمت به دیگران مهم است، اما نباید به نحوی باشد که به شما آسیب وارد کند. توازن در ایثارگری و مراقبت از خودتان می‌تواند به شما کمک کند تا به طور بهتری به دیگران کمک کنید و زندگی بهتری را تجربه کنید.
طرحواره ایثار و اطاعت
بیماری و طرحواره ایثار و اطاعت به عنوان یک اختلال روانشناختی شناخته میشود که با وجود نیاز بیش از حد به رضایت دیگران و انجام اعمال ایثارگرانه و اطاعت بیش از حد از دیگران همراه است. افراد مبتلا به این بیماری معمولاً احساس میکنند که باید همیشه نیازها و خواسته‌های دیگران را برآورده کنند و خود را در خدمت آنها قرار دهند، حتی اگر این موضوع برای خودشان مضر باشد.
نشانه‌های طرحواره ایثار و اطاعت شامل موارد زیر میشود:
- احساس نیاز بیش از حد به قبولی و تأیید دیگران
- تلاش برای رضایت دیگران حتی با ضرر و زحمت شخصی
- قربانیت‌پذیری و عدم توانایی در ابراز نیازها و خواسته‌های شخصی
- اضطراب و ترس از رد شدن و عدم قبولی از سوی دیگران
- انکار نیازها و خواسته‌های شخصی و تمرکز بیش از حد بر نیازها و خواسته‌های دیگران
در صورتی که فکر میکنید با این بیماری مواجه هستید، بهتر است با یک متخصص روانشناسی مشورت کنید. او می‌تواند شما را در تشخیص و درمان این اختلال راهنمایی کند و به شما کمک کند تا تعادل بین نیازها و خواسته‌های خود و دیگران را برقرار کنید.
تله ایثار در روانشناسی
تله ایثار به مفهوم فردی اشاره دارد که به طور مداوم به دیگران کمک میکند و نیازها و خواسته‌های خود را در اولویت پایین قرار می‌دهد. افرادی که درگیر تله ایثار هستند، معمولاً احساس میکنند که ارزش خود را از طریق کمک به دیگران و رضایت آنها کسب میکنند و در نتیجه به خود اهمیتی نمی‌دهند.
نکته مهمی درباره تله ایثار این است که این الگوی رفتاری می‌تواند به مشکلاتی منجر شود. فرد درگیر تله ایثار ممکن است:
- خسته و خسته شود، زیرا تمام انرژی و وقت خود را به کمک دیگران می‌گذارد و به نیازها و خواسته‌های خود توجه نمی‌کند.
- احساس ناراحتی و نارضایتی کند، زیرا انتظار دارد که دیگران به همان اندازه به او کمک کنند که او به آنها کمک میکند.
- احساس عدم ارزشیابی و کمبود خود را تجربه کند، زیرا ارزش خود را به وابستگی به رضایت دیگران و کمک به آنها وابسته میکند.
در صورتی که شما یا کسی که می‌شناسید درگیر تله ایثار است و این الگوی رفتاری برایشان مشکل ایجاد میکند، میتوانند با یک متخصص روانشناسی مشورت کنند. روانشناس می‌تواند به شما راهنمایی کند تا تعادل بین نیازها و خواسته‌های خود و دیگران را برقرار کنید و بهبودی در کیفیت زندگی خود داشته باشید.
راه های درمان تله ایثار
درمان تله ایثار در روانشناسی می‌تواند شامل مجموعه اقدامات و راهکارهایی باشد که به فرد کمک میکند تا از الگوی رفتاری ایثارگرانه و تله ایثار خارج شود و تعادل بین نیازها و خواسته‌های خود و دیگران را برقرار کند. در زیر چند نکته و راهکار درمانی برای تله ایثار را میتوانید مشاهده کنید:
- ارزشیابی خود: به خودتان ارزش دهید و به اهمیت نیازها و خواسته‌هایتان توجه کنید. فراموش نکنید که شما نیز ارزشمند هستید و حق دارید نیازها و خواسته‌های خود را برآورده کنید.
- آموزش مهارت‌های ارتباطی: یاد بگیرید چگونه مرزهای شخصیتی و فردی خود را قائل شوید و به دیگران خیرخواهانه و متعادل کمک کنید. آموزش مهارت‌های ارتباطی می‌تواند به شما کمک کند تا به درستی نیازها و خواسته‌های خود را بیان کنید و در عین حال از دیگران حمایت کنید.
- تنظیم مرزها: تعیین و حفظ مرزهای سالم و مناسبی بین خود و دیگران می‌تواند به شما کمک کند تا نیازها و خواسته‌های خود را به طور متعادل بیان کنید و به آنها عمل کنید.
- تمرین خودمراقبتی: به خودتان مراقبت کنید و زمانی را برای استراحت و تأمل در نیازها و خواسته‌هایتان اختصاص دهید. تمرینات مثل مدیتیشن، یوگا و تمرینات تنفس عمیق میتوانند به شما کمک کنند تا با خودتان در ارتباط بمانید و نیازهایتان را درک کنید.
- مراجعه به متخصص روانشناسی: مشاوره روانشناسی و درمانی می‌تواند به شما کمک کند تا بهبودی در الگوهای رفتاری خود داشته باشید و تعادل را در زندگی برقرار کنید. روانشناس می‌تواند به شما فنون و راهکارهای خاصی را برای مدیریت تله ایثار آموزش دهد.
مهم است که به خودتان و فرایند درمانی زمان بدهید و صبور باشید. تغییر الگوهای رفتاری ممکن است زمان بربر و چالش‌هایی را به همراه داشته باشد، اما با تلاش و تمرین مداوم، میتوانید بهبود قابل توجهی را تجربه کنید.
جمع بندی: طرحواره ایثار گری افراطی
طرحواره ایثار گری افراطی یکی از تله ها و نقشه هایی است که در ذهن برخی افراد وجود دارد. در طرحواره ایثار گری افراطی، افراد مبتلا همیشه می خواهند به نیازهای دیگران توجه کنند و خود را فدای دیگران کنند. در واقع کسانی که در دام طرحواره ایثار گری افراطی گرفتار شده‌اند، یک نوع اختلال و وسواس کمک به دیگران دارند.
از خود گذشتگی معمولاً به معنای فداکاری برای کمک به دیگران برای برآوردن نیازها و خواسته های خود است. حالا وقتی چنین رفتاری افراطی و افراطی می شود، به این معناست پای یک اختلال روانی و طرحواره ایثار گری افراطی در میان است.
ما نمی‌توانیم هر فردی را که کمک به دیگران و فداکاری را انتخاب میکند، بیمار بدانیم. افراد مبتلا به اختلال در طرحواره ایثار گری افراطی، زندگی خود را مختل برای کمک به دیگران کرده اند و اگر از خود گذشتگی نکند احساس گناه می کنند و از سوی دیگر برای برآوردن آسایتش و سلامت روان خود تلاش خاصی نمی کند. در واقع این افراد بر این باورند که همه انسانها باید مثل آنها زندگی خود را فدای این نتایج این وسواس کنند.
برای درمان اختلال طرحواره ایثار گری افراطی میتوانید با شماره تماس 02125917355 و شماره واتساپ 09212014880 در ارتباط باشید. درمانگران کلینیک روانشناسی دکترسلام میتوانند به شما در درمان این اختلال کمک کنند.