همه ما گاهی در مقایسه با دیگران احساس بی کفایتی می کنیم، چه به این دلیل که در محل کار به اهداف خود نرسیدیم، در یک آزمون نمره کمتری نسبت به دیگران گرفتیم یا نسبت به بقیه همسالان خود احساس بی کفایتی می کنیم. در کودکی، ممکن است خودمان را با دانش‌آموزی که بهترین نمرات کلاس را دارد یا سریع‌ترین همسالانمان مقایسه کنیم.
حوادثی از این دست به انسان احساس حقارت و بی کفایتی می دهد که گاه به موفقیت و تلاش فراوان منجر می شود. اما اگر احساس حقارت بیش از حد زیاد باشد، افراد دچار عقده حقارت می شوند. بنابراین گاهی این احساس ما را به جلو می برد و گاهی به عقب. برای درمان حرفه ای این مشکل میتوانید از خدمات مشاوره روانشناسی تلفنی یا حضوری استفاده کنید.
کلمه «استهلاک» به معنای کوچک کردن، کم کردن، کوچک کردن یا کم کردن اهمیت، ارزش یا ارزش است. وقتی افراد را پایین می آورند، ارزش کمتری نسبت به اطرافیانشان دارند، یا به موفقیت نمی رسند، سرکوب می شوند و خود را حقیر می بینند. افرادی که در کودکی مورد آزار و اذیت قرار گرفته اند احساس حقارت می کنند.
احساس حقارت ناشی از ناامیدی و یأس در زندگی، به ویژه احساس ناتوانی در انجام کارها در مقایسه با دیگران یا افرادی که در زندگی نسبت به رویاها و آرزوهای خود احساس محرومیت می کنند است. شکست ها و افراد ناموفق، افرادی که مشکلات جسمی از جمله دارند، نقص عضو یا مشکلات روحی دارند علاوه بر این، اگر سبک فرزندپروری مستبدانه یا غفلت آمیز باشد، منجر به افزایش احساس عقده حقارت در کودک می شود.
عقده حقارت چیست؟
عقده حقارت چیست؟ اگر کودک نتواند احساس حقارت خود را جبران کند، تشدید می شود و منجر به ایجاد عقده حقارت می شود. افراد دارای عقده حقارت نظر خوبی نسبت به خود ندارند و احساس می کنند نمی توانند با خواسته های زندگی کنار بیایند. عقده حقارت یا خود خواری به حالتی از خلق و خو و افسردگی همراه با رنجش ناشی از شکست، درد و تحقیر تعریف می شود. احساس حقارت از کلمه دوم به این معناست که انسان در مقابل دیگران احساس حقارت کند و خود را حقیر بداند. البته همانطور که در قسمت اول دیدیم، این نشان می دهد که خود تحقیر کردن هیچ ربطی به واقعیت ندارد و بیش از همه باور و احساس فرد نسبت به خودش است. این احساس ذاتی نیست و به طبقه یا طبقه خاصی اختصاص ندارد. برعکس، عارضه ای است که دلایل آن را باید در آموزش و پرورش اولیه انسان و در تعامل او با محیط از کودکی تا بزرگسالی جستجو کرد.
علائم و نشانه های عقده حقارت
عقده حقارت به دلیل علائمی مانند تصور منفی از خود شناخته می شود. گاهی اوقات علائم عقده حقارت چندان واضح نیستند، به خصوص اگر ذهنیت برتری بیش از حد به عنوان مکانیزم جبران ایجاد کرده باشید. در اینجا چند مورد از علائم عقده حقارت آورده شده است.
- نشان دادن نشانه های عزت نفس پایین
- روند تحلیل کلی ستایش و انتقاد است
- دائماً به دنبال تأیید و تحسین دیگران هستید
- دور از خانواده، دوستان و همکاران، به خصوص در محیط های عمومی
- احساس اضطراب و افسردگی کنید
- تلاش برای ایجاد احساس ناامنی در دیگران منجر به احساس بی کفایتی می شود
- امتناع از شرکت در فعالیت های رقابتی به دلیل ترس از مقایسه شدن با دیگران
- احساس نیاز به کناره گیری از موقعیت های اجتماعی
- عادت تسلیم آسان
- بدون دریافت بازخورد مثبت
راه درمان عقده حقارت
مسخره کردن خود یک مشکل جدی است. این مشکل می تواند ناشی از تجربیات ناخوشایند دوران کودکی باشد. به عنوان مثال، وقتی کودکان توجه کمی به آنها می شود یا در محیطی زندگی می کنند که دائماً مورد تنبیه و تحقیر قرار می گیرند، احساس می کنند که به اندازه کافی مورد محبت و قدردانی قرار نمی گیرند. چنین احساسات تلخی در انسان عقده ایجاد می کند و در چنین شرایطی نیاز به درمان عقده حقارت است. البته باید توجه داشت که ذهن انسان بسیار پیچیده است و به دلایل بسیار دیگری می تواند به شدت احساس حقارت کند. با این حال، این احساس نیاز به درمان دارد. گزینه های بعدی برای درمان عقده حقارت عبارتند از:
یکی از راه های درمان عقده حقارت، سازماندهی گفتگوهای درونی است. اگر بخواهیم به درستی به این سوال بزرگ پاسخ دهیم که چگونه پیچیدگی کوچک را حل کنیم، باید با خودمان صحبت کنیم. یعنی در مورد موقعیت هایی که داریم با خود صحبت کنیم و اعمال خود را توضیح دهیم. ما باید بدانیم چه چیزی در ماست که کوچک و ناچیز تلقی می شود و چرا چنین احساسی داریم. وقتی شروع به صدمه زدن به خود می کنیم، به راحتی می توان فهمید که مشکل از کجا می آید. در این صورت ما با خود مهربان هستیم و این مهربانی باعث می شود گفتار درونی ما بهتر شود.
وقتی اطراف خود را با افراد مثبت و پر انرژی احاطه می کنیم، یاد می گیریم که چگونه رفتار کنیم. ویژگی اصلی افراد مثبت اندیش این است که هرگز از زیر بار حرف های بد دست نمی کشند و دوست دارند از توانایی ها و امکاناتی که در اختیار دارند برای ساختن استفاده کنند. ساخت و ساز چیست؟ همه چيز. مثلاً از جنبه های منفی آنها جنبه های مثبت بسازید. چنین رفتار و انرژی پرشور نسبت به زندگی به ما منتقل می شود و یاد می گیریم عزت نفس خود را کنار بگذاریم و وارد مسیر پرشور افکار مثبت و سازنده شویم. بنابراین برای درمان عقده حقارت، اگر کمتر احساس می کنیم، باید معاشرت خود را تغییر دهیم.
اگر می خواهید بدانید راه درمان عقده حقارت چیست، گاهی اوقات باید به دیگران نه بگوییم. پذیرفتن آنچه دیگران می گویند بدون تردید باعث ایجاد احساس حقارت می شود. زیرا احساس می کنیم در مقابل دیگران ضعیف هستیم و فرصت ابراز افکار و احساسات خود را نداریم. برای رهایی از قید و بند حقارت، باید یاد بگیریم که توانایی نه گفتن به دیگران را تقویت کنیم. ما نیز مانند هر فرد دیگری احساسات، افکار و عقایدی داریم که بر اساس آنها می توانیم در مورد درخواست ها یا دستورات دیگران قضاوت کنیم. نه گفتن یکی از مهم ترین مهارت های انسان است.
مقایسه خودمان با دیگران بدترین کاری است که می توانیم در زندگی انجام دهیم. این اشتباه، اشتباه و بسیار اشتباه است. چرا اینقدر صاف نیست؟ دلیلش این است که وقتی خودمان را با دیگران مقایسه می کنیم وارد بحث وحشتناکی می شویم و بی جهت با خود رفتار می کنیم. ما در موقعیتی مشابه دیگران زندگی نمی کنیم، هر یک از ما تجربیات کاملاً متفاوتی با دیگری داریم. پس چرا مقایسه کنیم؟ حتی دو انسان دوقلو که در یک خانواده و با شرایط یکسان زندگی می کنند، از همه نظر با یکدیگر تفاوت زیادی دارند. مقایسه هایی که انجام می دهیم، احساس حقارت ما را تشدید می کند، این را کنار بگذاریم.
مطالعه منابع بیشتر در ویکی پدیا