پاسخ به این سوال که از کجا بفهمیم افسرده شدیم و تشخیص به موقع ابتلا به افسردگی میتواند تأثیر قابل توجهی در کیفیت زندگی فرد داشته باشد. افسردگی از نظر روانشناسی یک اختلال روانی است که با احساس ناراحتی، ناامیدی، افسردگی عمیق و از دست دادن لذت در فعالیتهای روزمره همراه است. برخی از علائم دیگر افسردگی شامل کاهش انگیزه، خستگی، اضطراب، مشکلات خواب و اختلال در تمرکز و تمایل به انزوا میباشند.
اهمیت بررسی سوال از کجا بفهمیم افسرده شده ایم به دلایل زیر است:
- درمان به موقع: تشخیص صحیح افسردگی به افراد کمک میکند تا به موقع درمان بگیرند. درمان افسردگی معمولاً شامل مشاوره روانشناسی و در برخی موارد داروها است. با تشخیص به موقع و شروع درمان، احتمال بهبودی و کاهش علائم افسردگی افزایش مییابد.
- پیشگیری از تشدید علائم: تشخیص به موقع افسردگی میتواند کمک کند تا علائم بهبود یابند و از تشدید آنها جلوگیری شود. افسردگی میتواند تأثیرات نامطلوبی بر روی زندگی روزمره داشته باشد و با درمان به موقع میتوان از این تأثیرات جلوگیری کرد.
- تأثیر بر روابط: افسردگی میتواند تأثیرات منفی بر روابط فرد با خانواده، دوستان و همکاران داشته باشد. با تشخیص به موقع افسردگی، فرد میتواند بهتر با مشکلات خود روبرو شود و روابطش را بهبود بخشد.
- تأثیرات جسمی: افسردگی نه تنها بر روان فرد تأثیر میگذارد، بلکه میتواند تأثیرات جسمی نیز داشته باشد. افسردگی میتواند باعث کاهش سیستم ایمنی بدن، مشکلات خواب، کاهش اشتها و اختلالات گوارشی شود. با تشخیص به موقع افسردگی، میتوان از این تأثیرات جلوگیری کرد.
اگر به دنبال تشخیص و درمان افسردگی هستید میتوانید در هر ساعت از شبانه روز با شماره 09212014880 تماس بگیرید و از خدمات مشاوره افسردگی(حضوری، تلفنی، آنلاین) مرکز مشاوره دکترسلام استفاده کنید.
مطالعه این مطلب توصیه میشود: ارتباط با روانشناس آنلاین 24ساعته
از کجا بفهمیم که افسرده شدیم؟
بررسی سوال از کجا بفهمیم که افسرده شدیم بسیار مهم است تا افراد بتوانند به درمان مناسب دست یابند و علائم را بهبود بخشند. در صورتی که شما یا کسی که میشناسید علائم افسردگی را دارید، بهتر است با یک متخصص روانشناسی مشورت کنید. در ادامه 15 علامت افسردگی ذکر شده است:
مطالعه این مطلب توصیه میشود: علائم اصلی افسردگی
علامت 1: شما اغلب بدبین هستید
افراد افسرده تمایل دارند در مورد موضوعات مختلف نظرات منفی داشته باشند. به عنوان مثال، آنها به راحتی همه چیز را بصورت بدبینانه تصور می کنند و ممکن است خود را زشت یا بی ارزش بدانند. بنابراین، اغلب میتوانیم نماد یأس و ناامیدی را در تک تک افکار و رفتار افراد افسرده ببینیم. این چشم انداز سیاه با بدبینی تعریف می شود و یک حالت ذهنی است که منجر به دیدن چیزها از جنبه منفی می شود.
در اغلب اوقات، افراد افسرده به جای نقاط قوت خود بر نقاط ضعف و نقص خود تمرکز میکنند و دیدگاه بدبینانه ای نسبت به خود و همچنین به دیگران، محیط و آینده خود دارند. البته بدبین بودن لزوماً به این معنی نیست که شما افسرده هستید. بنابراین مهم است که قبل از هر گونه تشخیص مطمئن شوید که سایر علائم مشخصه افسردگی را تجربه می کنید.
علامت 2: فقدان انگیزه در بسیاری از کارها
اغلب اوقات، افراد افسرده احساس پوچی درونی، فقدان انگیزه برای انجام هر کاری را گزارش می دهند و توضیح می دهند که دیگر مشتاق فعالیت هایی که قبل از بیماری دوست داشتند انجام دهند، نیستند. به این حالت بی تفاوتی می گویند .
بی تفاوتی به عنوان فقدان احساس یا عاطفه تعریف می شود. به سرعت این بی تفاوتی می تواند بر انگیزه شما تأثیر بگذارد و شما را از تمام فعالیت های اجتماعی منزوی کند. به عنوان مثال دیگر از بیرون رفتن برای ملاقات با دوستان یا خانواده خود لذت نمی برید.
در اینجا چند مثال آورده شده است که ممکن است به شما بگوید که از یک حالت بی تفاوتی رنج می برید: کمبود انرژی برای انجام کارهای روزانه، وابستگی به دیگران برای برنامه ریزی فعالیت ها، عدم تمایل به یادگیری چیزهای جدید، انزوای اجتماعی و عدم اشتیاق برای ملاقات با افراد جدید و بی توجهی به مشکلات خود.
مراقب باشید، اگرچه اغلب اوقات فقدان انگیزه در زندگی روزمره یکی از علائم بسیار شایع اختلال افسردگی است. اما بی انگیزگی احتمالاً به خودی خود یک بیماری است و می توانید بدون بی علاقگی از افسردگی رنج ببرید.
علامت 3: احساس خستگی مداوم و پرخوابی
فراتر از حالت پوچی و عدم انگیزه در زندگی، افراد افسرده احساس خستگی شدید را بدون توجه به زمان روز و کیفیت خوابشان تجربه میکنند. خستگی با عوامل نوروبیولوژیکی توضیح داده می شود. بر اساس مطالعات اخیر، خستگی با اختلالات خواب مرتبط است و بین افسردگی و فرآیند عصبی ارتباط وجود دارد. در واقع افسردگی نتیجه اختلال در تولید برخی انتقال دهنده های عصبی است: سروتونین، دوپامین و نوراپی نفرین. این سه انتقال دهنده عصبی نقش اساسی در تعادل خواب و خلق و خوی دارند.
بر اساس این مطالعه که در سال 2014 منتشر شد، 70 درصد افراد افسرده نیز از احساس خستگی و اختلالات خواب رنج می برند. اختلالات خواب می توانند اشکال مختلفی داشته باشند مانند: گاهی اوقات افراد افسرده این را توضیح می دهند که نمی توانند بخوابند یا بیش از حد می خوابند. با این حال، کیفیت خواب به طور منفی تحت تاثیر قرار می گیرد که یکی از دلایل بروز خستگی مزمن در افسردگی است .
علامت 4: احساس اضطراب و بی قراری
اختلال اضطراب در نوع خود بصورت جداگانه، یک اختلال سلامت روان است. اما گاهی اتفاق می افتد که برخی از علائم اختلال اضطراب با علائم افسردگی مشترک است و اغلب افراد افسرده در مواجهه با موقعیت های خاص نگران و مضطرب هستند. بنابراین، مهم است که بررسی کنید آیا علائم شما با یک اختلال اضطرابی یا یک اختلال افسردگی اساسی مطابقت دارد .
اغلب، استرس شدید یکی از دلایل افسردگی است. به عنوان مثال افرادی که دچار فرسودگی شغلی شده اند به استرس بیش از حد در محل کار گواهی می دهند که منجر به فرسودگی روانی شده و آنها را دچار افسردگی کرده است. همچنین باید توجه داشت که می توان هم اختلال اضطرابی و هم اختلال افسردگی را با هم ترکیب کرد.
علامت 5: شما به راحتی عصبانی می شوید
افراد افسرده اعتراف می کنند که به راحتی تحریک می شوند، اغلب بی حوصله هستند و می توانند به راحتی عصبانی شوند. افسردگی با ظهور منظم احساسات منفی شدید مشخص می شود که در طول زمان تداوم می یابند. در افراد افسرده، کنترل احساسات دشوارتر است و در نتیجه بی حوصلگی شدید و تحریک پذیری مکرر ایجاد می شود. علاوه بر این، آنها تمایل دارند انتقادات و اطلاعاتی که دریافت میکنند را منفی تفسیر کنند، که باعث آزار و عصبانیت میشود.
بر اساس یک مطالعه منتشر شده در سال 2013، به نظر می رسد که تحریک پذیری و عصبانیت شدید، نشان دهنده افسردگی شدید است. این تحریک پذیری می تواند عواقبی در زندگی شما به عنوان یک زوج یا زندگی خانوادگی داشته باشد.
علامت 6: متوجه تغییر در اشتها شده اید
به گفته افراد افسرده، افسردگی می تواند باعث کاهش اشتها در برخی افراد شود، در حالی که برای برخی دیگر پرخوری می کند. اغلب، این تغییر در رفتار غذایی با احساسات منفی افراد افسرده مرتبط است.
علائم پرخوری افسردگی عبارتند از: مشکل در توقف غذا خوردن، خوردن سریع و مکرر مقدار زیادی غذا، وقتی احساس سیری کردید به خوردن ادامه دهید. این پرخوری مرتبط با افسردگی می تواند منجر به افزایش وزن بسیار سریع و خطرناک شود.
برعکس، افسردگی همچنین می تواند منجر به از دست دادن اشتها شود. اغلب، این از دست دادن اشتها منجر به حذف وعده های غذایی یا نیمه تمام شدن وعده های غذایی می شود. گاهی اوقات افراد بیمار روزها را بدون خوردن وعده های غذایی کامل می گذرانند. این می تواند عواقب نامطلوبی بر عملکرد بدن به طور کلی داشته باشد و منجر به کاهش وزن قابل توجه و خطرناک شود.
علامت هفتم: در مدیریت احساسات خود مشکل دارید
اگر گاهی اوقات اتفاق می افتد که افراد افسرده تحریک پذیر هستند، البته این علامت را نمیتوان به تمام افراد افسرده تعمیم داد. با این حال، مطالعه منتشر شده در سال 2016، تاکید میکند که مطالعه ثبات عاطفی بیمار به منظور تشخیص حمله عصبی بسیار مهم است .
بی ثباتی عاطفی منجر به واکنش های شدید می شود و اغلب اوقات احساسات با موقعیت نامتناسب هستند. برای مثال، برخی از افراد افسرده ممکن است بدون توجیه واقعی از خندیدن به گریه تبدیل شوند. از نظر علمی، این بی ثباتی عاطفی با عوامل عصبی توضیح داده می شود. همانطور که قبلا توضیح دادیم، افسردگی منجر به اختلال در تولید برخی انتقال دهنده های عصبی از جمله سروتونین می شود. این انتقال دهنده عصبی نقش بسیار مهمی در تنظیم خلق و خو و احساسات دارد.
علامت 8: افکار تاریک، حتی افکار خودکشی دارید
افسردگی یک اختلال است که میتواند بر تمام جنبه های فکری و رفتاری یک فرد اثرگذار باشد. درواقع افسردگی میتواند کنترل افکار را از فرد بگیرد. همچنین در سطح معینی از افسردگی، بیماران می گویند که اراده زندگی را از دست داده اند یا ترجیح می دهند هرگز وجود نداشته باشند. این افکار سیاه از جدی ترین علائم افسردگی هستند.
علامت 9: دیگر نمی توانید متمرکز بمانید
غیرمعمول نیست که یک فرد افسرده از خستگی فکری رنج ببرد. بسیاری از افراد افسرده توضیح می دهند که دیگر نمی توانند بیش از چند دقیقه روی آنچه می خوانند یا تماشا می کنند تمرکز کنند. همچنین اغلب اتفاق می افتد که آنها حتی زمانی که با کسی چت می کنند شروع به خوابیدن می کنند.
در ادامه چند نمونه از علائم عدم تمرکز را مطالعه میکنید: شما نمی توانید بیش از چند دقیقه متمرکز بمانید، ممکن است قرار خود با یک دوست را فراموش کنید، قدرت یادگیری شما پائین آمده است و به سرعت آنچه را که به شما گفته شده فراموش می کنید.
علامت 10: این احساس را دارید که به هیچ چیز نخواهید رسید
عزت نفس با ارزیابی ما از ارزش خود، از اهمیتی که به خود به عنوان یک شخص قائل هستید، تعریف می شود. افسردگی می تواند به طور روزانه بسیار ناتوان کننده شود و عزت نفس را تضعیف کند. در واقع یک فرد افسرده اغلب تصوری منفی از خود دارد، او خود را قادر به انجام هیچ عمل مثبتی نمی بیند و از عدم موفقیت در برانگیختن خود خسته شده است.
با این حال، در برخی موارد، عزت نفس پایین دلیل افسردگی است، نه پیامد آن. عدم توانایی برای انجام هر کاری می تواند منجر به غم و اندوه عمیق و احساس قوی شکست شود و در درازمدت این افکار منفی می توانند به ایجاد یک فروپاشی عصبی کمک کنند.
علامت 11: شما داوطلبانه خود را در معرض خطر قرار می دهید
غیر معمول نیست که افراد افسرده خود را در معرض خطر قرار دهند تا احساسات سرخوشی را تجربه کنند. این رفتارهای مضر می تواند منجر به مصرف الکل و یا مصرف مواد مخدر شود. تقریبا یک سوم افراد مبتلا به افسردگی مشکلات الکلی دارند. مواد مخدر و الکل می توانند راه حل های سریع و آسانی برای فراموش کردن مشکلاتشان به نظر برسند. در حالی که این مواد می توانند تسکین موقتی از درد عاطفی ایجاد کنند، اما در طولانی مدت برای سلامتی بسیار مضر هستند. علاوه بر این، اعتیاد به مواد مخدر یا اعتیاد به الکل علائم افسردگی را تشدید کند.
علامت 12: شما بدون دلیل درد فیزیکی دارید
زمانی که یک فرد افسرده است، غیرمعمول نیست که آنها احساس درد در بدن خود را بدون وجود دلیل بالینی خاصی گزارش کنند. اینها سیگنال هایی هستند که توسط مغز ارسال می شوند و ممکن است زمینه ساز افسردگی باشند.
به دلیل افسردگی، مغز به طور فزاینده ای به درد حساس می شود. بسته به بیمار، درد در نقاط مختلف احساس می شود و در ادامه به شایع ترین آنها میپردازیم: کمر درد، سردرد، دل درد، تنش عضلانی، درد قفسه سینه، مشکلات گوارشی و … .
علامت 13: خود را بیشتر و بیشتر منزوی می کنید
افراد افسرده این را توضیح می دهند که دیگر تمایلی به بیرون رفتن ندارند، انجام کوچکترین حرکتی نیاز به تلاش دارد و هر روز صبح سر کار رفتن گاهی غیرممکن می شود زیرا نیاز به تلاش روانی شدید دارد.
با پیشرفت بیماری، افرادی که از یک اختلال افسردگی اساسی رنج می برند، تمایل کمتری به بیرون رفتن دارند و تعداد تعاملات اجتماعی خود را بیشتر و بیشتر کاهش می دهند. انزوای اجتماعی باعث پیشرفت سریع بیماری می شود زیرا منجر به ظهور افکار منفی و کاهش عزت نفس می شود. بنابراین، ضروری است که خود را مجبور به حفظ برخی روابط اجتماعی با دوستان یا خانواده خود کنید.
علامت 14: احساس تنبلی می کنید و در بیان خود مشکل دارید
اغلب، بیماران افسرده توضیح می دهند که در ایجاد انگیزه برای خود مشکل زیادی دارند، حرکات آنها کند است و همچنین ممکن است در فرمول بندی جملات خود مشکل داشته باشند. به این موارد میگویند کندی روانی-حرکتی .این پدیده ای است که معمولاً با پیری مغز مرتبط است و در سطح جهانی بر تمام مراحل پردازش اطلاعات در سیستم عصبی مرکزی تأثیر می گذارد.
علامت 15: کاهش میل جنسی خود را احساس می کنید
اکثر بیماران مبتلا به افسردگی گزارش می دهند که کاهش قابل توجهی در میل جنسی یا حتی خاموش شدن کامل میل دارند. وقتی فردی از افسردگی رنج میبرد، بسیار رایج است که دیگر از بیرون رفتن و انجام فعالیتها لذت نمیبرد، همین امر در مورد تمایلات جنسی او نیز صادق است.
در مردان، افسردگی می تواند همزمان با اختلال نعوظ ظاهر شود. در واقع، انتقال دهنده های عصبی مختل شده توسط افسردگی نقش مهمی در اختلالات خلقی دارند که خود تأثیراتی بر تنظیم نعوظ دارند.
مطالعه این مطلب توصیه میشود: علائم افسردگی خفیف
از کجا بفهمیم افسرده ایم یا نه ؟ (از نظر روانکاوی)
با توجه به نظر روانکاوی، تشخیص اینکه از کجا بفهمیم افسرده ایم یا نه، معمولاً بر اساس ارزیابی علائم روانی و رفتاری شما صورت میگیرد. در ادامه، چندین شاخصه و روش روانکاوی را برای تشخیص افسردگی ذکر میکنیم:
1. مصاحبه روانشناختی: روانشناس میتواند با شما در مورد تجربیات شما، احساسات، روابط و سبک زندگی صحبت کند تا اطلاعات بیشتری درباره وضعیت روحی شما کسب کند.
2. پرسشنامههای ارزیابی: یکی از روشهای متداول برای تشخیص افسردگی، استفاده از پرسشنامههای استاندارد میباشد. این پرسشنامهها معمولاً در مورد علائم افسردگی، نحوه تأثیر آن بر زندگی روزمره و احساسات شما سوال میکنند.
3. تجزیه و تحلیل روانشناختی: روانکاو میتواند از روشهای مختلف تجزیه و تحلیل روانشناختی برای بررسی وضعیت روحی شما استفاده کند. این شامل بررسی نگرشها، واکنشها و الگوهای رفتاری شما میشود.
4. پیگیری علائم: روانکاو ممکن است از شما بخواهد علائم خود را به طور دقیق نگهداری کنید. شما میتوانید یک روزنامه روزانه برای نوشتن احساسات، تجربیات و تغییرات روحی خود داشته باشید.
با توجه به خصوصیات و نیازهای شما، روانکاو میتواند یک یا ترکیبی از این روشها را برای تشخیص افسردگی استفاده کند. مهمترین نکته این است که با متخصص مناسب مشورت کنید تا تشخیص صحیحی دریافت کنید و برنامه درمانی مناسب را شروع کنید.
مطالعه این مطلب توصیه میشود: علائم افسردگی مزمن
از کجا بفهمیم افسردگی داریم؟ (آزمون میلون و MMPI)
پرسشنامه میلون و ام ام پی آی، هر دو ابزار معروفی هستند که در تشخیص افسردگی و سایر مشکلات روانشناختی استفاده میشوند. هر کدام از این دو پرسشنامه رویکردها و ابزارهای متفاوتی دارند، اما هدف آنها یکسان است، یعنی ارزیابی و تشخیص مشکلات روانشناختی از جمله افسردگی.
پرسشنامه میلون، برای ارزیابی شخصیت و مشکلات روانشناختی استفاده میشود. این پرسشنامه شامل بیش از ۱۷۰ سؤال است که دربارهٔ رفتارها، افکار و احساسات شخصی سوال میکند. نتایج این پرسشنامه میتوانند به تشخیص افسردگی و علایم مربوط به آن کمک کنند.
در مقابل، پرسشنامه MMPI یکی از پرکاربردترین ابزارهای تشخیصی در روانشناسی است. MMPI شامل بیش از ۵۵۰ سؤال است که دربارهٔ وضعیت روحی، شخصیت و مشکلات روانشناختی میپرسد. این پرسشنامه به طور گسترده در تشخیص افسردگی و سایر مشکلات روانی مورد استفاده قرار میگیرد.
هر دو پرسشنامه میلون و MMPI معمولاً توسط متخصصین روانشناسی و روانپزشکان برای تشخیص و ارزیابی افسردگی و سایر مشکلات روانشناختی استفاده میشوند. با این حال، تشخیص افسردگی باید توسط یک حرفهای در این زمینه تأیید شود و تنها بر اساس نتایج پرسشنامهها نباید تصمیمگیری شود.
لازم به ذکر است که در صورت داشتن هرگونه نگرانی دربارهٔ اینکه از کجا بفهمیم افسردگی داریم، بهتر است به متخصصین حوزهٔ روانشناسی مراجعه کنید تا ارزیابی تخصصی و درمان مناسب را دریافت کنید.
مطالعه این مطلب توصیه میشود: ارتباط با روانشناس متخصص افسردگی
آیا من افسرده هستم؟ (نقش مصاحبه بالینی)
مصاحبه روانشناسی یکی از ابزارهای مهم برای تشخیص افسردگی است. در طول این مصاحبه، روانشناس با شما به صورت مستقیم در مورد علائم، تجربیات و احساسات شما صحبت میکند. نقش روانشناس در این مصاحبه این است که بتواند از طریق پرسشها و گفتگو با شما، اطلاعات کافی را درباره وضعیت روحی و روانی شما جمعآوری کند و نشانههای افسردگی را تشخیص دهد و به این سوال آیا من افسرده هستم پاسخ دهد.
مصاحبه بالینی برای تشخیص افسردگی شامل موارد زیر میشود:
- سوالات درباره علائم: روانشناس از شما درباره علائم مربوط به افسردگی میپرسد. این شامل احساسات افسردگی، افکار منفی، کاهش انرژی، افزایش وزن یا کاهش وزن، مشکلات خواب و تغییرات در روابط اجتماعی است.
- سوالات درباره تجربیات: روانشناس میتواند از شما درباره تجربیات گذشته و فعلی خودتان بپرسد. این شامل رویدادهای تراژیک، فشارهای روزمره، مشکلات در کار یا روابط خانوادگی است.
- سوالات درباره تغییرات در زندگی: روانشناس میتواند از شما درباره تغییراتی که در زندگیتان رخ داده است، مانند از دست دادن عزیزان، تغییر شغل، جدایی و غیره بپرسد. این تغییرات ممکن است عوامل موثر در تشدید علائم افسردگی باشند.
- ارزیابی عمومی: روانشناس ممکن است ارزیابی عمومی از شما انجام دهد، شامل بررسی سطح انرژی، تمرکز، خلق و خو، و روابط اجتماعیتان است.
با بررسی این عوامل و درک بهتر وضعیت شما، روانشناس میتواند تشخیص افسردگی را بدهد و پیشنهادهایی برای درمان آن ارائه کند. البته باید توجه داشته باشید که این مصاحبه تنها یکی از ابزارهای تشخیصی است و ممکن است نیاز به ارزیابیهای دیگری نیز باشد.
از کجا بفهمیم کسی افسرده است؟
افسردگی یک مسئله جدی است که میتواند بر روی زندگی یک فرد تأثیر بگذارد. شناختن علائم افسردگی در کسی میتواند اولین قدم در راستای کمک به او باشد. اما باید توجه داشت که هر فرد ممکن است نشانههای متفاوتی از افسردگی نشان دهد و هیچ علامت مشخص و یکتا برای تشخیص افسردگی وجود ندارد. با این حال، اگر میخواهید بدانید از کجا بفهمیم کسی افسرده است به علائم زیر توجه کنید:
- احساس ناامیدی و بیاشتیاقی به زندگی
- کاهش انرژی و خستگی مداوم
- اختلالات در خواب، مانند بیدار شدن زودهنگام یا بیخوابی شبانه
- تغییرات در وزن و اشتها
- احساس خودکشی یا ارزشمندی پایین
- دشواری در تمرکز و تصمیمگیری
- افکار منفی و پیشبینیهای تاریک درباره آینده
از کجا بفهمیم افسرده هستیم یا نه؟ (بطور خلاصه)
برای فهمیدن اینکه از کجا بفهمیم افسرده هستیم یا نه، میتوانید به برخی از علائم روانشناختی و جسمی توجه کنید. در ادامه ۲۰ علامتی را که معمولاً در افراد افسرده دیده میشود، برای شما میآوریم:
- افسردگی و احساس ناراحتی مداوم
- افزایش یا کاهش در وزن و اشتها
- خستگی یا کاهش انرژی
- کمتر علاقه به فعالیتهای روزمره
- اختلال در خواب، مانند بیدار شدن زودهنگام یا مشکل در خوابیدن
- بیاختیاری در حرکت یا عکسالعملهای بدنی آهستهتر
- احساس گناهکاری یا بیارزشی
- دشواری در تمرکز یا تصمیمگیری
- تغییرات در شهوت جنسی
- احساس خشم یا بیصبری بیش از حد
- مشکلات هضمی و گوارشی
- درد بدن یا سر
- افکار منفی یا خودکشی
- احساس انزجار از خود یا دیگران
- ایجاد مشکلات در روابط شخصی و اجتماعی
- افزایش مصرف الکل یا مواد مخدر
- احساس بیامیدی یا بیرغبتی در زندگی
- کاهش عملکرد در محل کار یا تحصیل
- افزایش تعداد تصمیمهای خطرناک یا پرخطر
- از دست دادن اعتماد به نفس
در صورتی که این علائم در شما مشاهده میشود و برای مدت طولانی ادامه دارد، منشأ افسردگی ممکن است باشد. در این صورت، توصیه میشود با یک متخصص روانشناسی یا پزشک مشورت کنید تا تشخیص دقیقی دریافت کنید و درمان مناسب را آغاز کنید.