مادر شدن همیشه با تصور ایده آلی که ممکن است از آن داشته باشیم مطابقت ندارد. بین 10 تا 15 درصد از زنانی که به تازگی زایمان کرده‌اند، علائم افسردگی را نشان می‌دهند که معمولاً «افسردگی بعد از زایمان» نامیده میشود. این افسردگی بعد از زایمان میتواند منجر به احساس غم و اندوه، خستگی و احساس گناه نسبت به به بدنیا آوردن کودک می شود. هنگامی که اولین علائم افسردگی بعد از زایمان ظاهر می شود، مادران افسرده تر می شوند، زیرا آنها به دلیل دلیل ترس از قضاوت، ممکن است افکار خود را بروز ندهند.
مطالعه این مطلب توصیه میشود: مشاوره افسردگی
درمان افسردگی بعد زایمان
افسردگی بعد از زایمان که علائم گوناگونی دارد و میتواند بصورت استرس و اضطراب نیز نمایان شود، اثرات منفی بر ابعاد مختلف زندگی مادر دارد. عوامل مختلفی از قبیل عدم حمایت عاطفی توسط همسر و خانواده، تعارض و اختلاف در زندگی زناشویی، ناخواسته بودن و اجباری بودن بارداری، سابقه ابتلا به افسردگی در گذشته و یا حتی سابقه ژنتیکی، بستری شدن نوزاد و … در بروز افسردگی پس از زایمان نقش دارد.
ادامه دار شدن افسردگی بعد از زایمان میتواند سبب انتقال افسردگی به شخصیت نوزاد در بزرگسالی و دلبستگی ضعیف مادر و کودک شود. به همین دلیل نیاز است برای درمان افسردگی بعد زایمان اقدام کنید. ما در کلینیک دکترسلام با کادر متخصص بصورت 24ساعته و با سه روش مشاوره حضوری، تلفنی و آنلاین آماده خدمترسانی به شما عزیزان هستیم. جهت دریافت راهکارهای درمان افسردگی بعد زایمان میتوانید با شماره تماس 021.25917355 و شماره واتساپ 0921.2014880 در ارتباط باشید.
مطالعه این مطلب توصیه میشود: متخصص درمان افسردگی
درمورد درمان افسردگی بعد از زایمان
ممکن است برای درمان افسردگی بعد از زایمان، داروهای ضد افسردگی ارائه شود. با این حال متخصصان معمولاً آنها را به عنوان درمان خط اول در صورت خفیف تا متوسط بودن علائم تجویز نمی کنند. از سوی دیگر، زمانی که افسردگی پس از زایمان شدید است، درمان دارویی در کنار روان درمانی توصیه میشود.
افسردگی بعد از زایمان، نوعی افسردگی موقعیتی است و انواع مختلفی از روان درمانی در درمان افسردگی بعد از زایمان وجود دارد که در سطح جهانی سطح اثربخش یکسانی را نشان می دهد: روان درمانی با رویکرد شناختی-رفتاری، روانکاوی و روان‌درمانی‌های تخصصی‌تری را میتوان به کار برد، مانند روان‌درمانی‌های مادر و نوزاد که بر رابطه مادر با نوزادش تمرکز میکند تا این پیوند را که برای ساختن آینده کودک بسیار مهم است، تقویت کند. روانشناسان مرکز مشاوره دکترسلام در این زمینه میتوانند کمک کننده باشند.
مشاوره افسردگی بعد از زایمان
همانطور که گفته شد، اگر علائم افسردگی بعد از زایمان، طی 2هفته اول از بین برود، دیگر نیازی به مشاوره افسردگی بعد از زایمان نیست. ولی اگر بیشتر از 10 الی 14 روز طول بکشد، برای جلوگیری از بدتر شدن اوضاع نیاز است که حتما از مشاوره افسردگی بعد از زایمان استفاده کرد. چرا که میدانید خلق و خوی مادر در دوران بارداری و نوزادی میتواند عینا به نوزاد منتقل شود.
قبل از بررسی مشاوره افسردگی بعد از زایمان، لازم است بدانید این مشکل نوعــی از افســردگی اســت کــه اغلب مــادران طی چنــدین هفتــه، چنــدین مــاه و يــا حتــی يــکســال بعــد از تولــد فرزندش تجربــه می کند. به عبارت دیگر، حدودا 10تا16 درصد زنانی که به افسردگی پس از زایمان مبتلا شده اند، در طول دوران بارداری نیز حالاتی شبیه به افسرده خویی را تجربه کرده اند.
اگر برای مشاوره افسردگی بعد از زایمان اقدام نشود، آن افسردگی میتواند ریشه دار شود و حتی تا سالیان سال ادامه یابد. درواقع هرچه دوران درمان افسردگی بعد از زایمان به تاخیر بیافتد، احتمال بروز مشکلات بیشتر میشود. همانطور که بارها گفتیم، طبیعی است که مادر بعد از تولد نوزادش کمی احساس ناراحتی و افسرده خویی داشته باشد، اما اگر این حالات بیش از 14روز به طول بیانجامد نیاز به مشاوره افسردگی بعد از زایمان دارد تا روی توانایی مادر در مراقبت از نوزاد تاثیر نگذارد و آسیب های این رویداد به نوزاد منتقل نشود.
مشاوره درمورد افسردگی بعد از زایمان
احساس خستگی و کسل بودن بعد زایمان طبیعی است. اما نشانه های افسردگی بعد از زایمان فراتر از این است و در افراد مختلف متفاوت می باشد. معمولا این نشانه ها طی چهار الی شش هفته اول بعد از زایمان نمایان میشود و گاهی اوقات طی دوران بارداری و یا حتی بعد از یکسال پس از زایمان نیز رخ میدهد. اگر شما هر یک از نشانه های زیر را دارید میتواند بیانگر ابتلای شما به افسردگی پس از زایمان باشد و ضرورت دارد فورا از مشاوره افسردگی بعد از زایمان استفاده کنید. برخی از نشانه های افسردگی بعد از زایمان به شرح زیر است:
- خستگی و بی حوصلگی (خستگی بسیار شدید یا فقدان انرژی)
- احساس سردرگمی و از دست دادن کنترل
- احساس اسارت و از بین رفتن تمام آزادی های دوران مجردی
- احساس غم و اندوه و حتی گریه بی دلیل
- احساس استرس و اضطراب غیرقابل کنترل
- نوسان خلقی و پرخاشگری (حساسیت نابجا و عصبانیت)
- افکار منفی و اختلال در خواب (ناتوانی در خواب یا خوابیدن بیش از اندازه)
- افزایش تحریک پذیری و زودرنجی
- یاس، ناامیدی و احساس بی ارزشی
- عدم علاقه به چیزهایی که قبلاً از آنها لذت می بردید
- وجود افکاری از قبیل خود کشی، تمایل به آسیب به خود و یا کودک
- تغییر ناگهانی روحیه
- عدم لذت بردن از فصل جدید زندگی
- از دست دادن علاقه و تمایل به روابط جنسی
- احساس طردشدگی
- دوری از خانواده و دوستان
- بروز مشکل در تمرکز، تصمیم گیری، حافظه و قدرت یادگیری
- احساس گناه و احساس عدم توانایی مراقبت از فرزند
- از بین رفتن اشتها یا پرخوری عصبی
- عدم توانایی مادر برای گفتگو در مورداحساسات خود با دیگران (به این علت که ممکن است او را مادر بدی بدانند)
- کناره گیری مادر از فعالیت های اجتماعی و فاصله گرفتن از شخصیت واقعی خود
درمان سریع افسردگی بعد زایمان
برای درمان سریع افسردگی بعد زایمان باید دانست، افسردگی پس از زایمان ریشه های مختلفی دارد. اغلب اوقات، زایمان و بازگشت به خانه علت افسردگی نیست و مادران مبتلا بیشتر از سایرین با رویدادهای استرس زا یا ناراحت کننده مواجه شده اند. به عبارت دیگر، زایمان فقط یک فاش کننده است و یک نقش “تسهیل کننده” خواهد داشت، اما نمی تواند تنها محرک پس از زایمان باشد.
سایر رویدادهای بیماری زا که قبلاً رخ داده اند مانند طلاق، احساس عدم امنیت، درگیری های خانوادگی و… به طور قابل توجهی توانایی واکنش مثبت به یک رویداد استرس زا را تغییر می دهند. به همین دلیل اگر به دنبال راهکار اصولی و درمان سریع افسردگی بعد زایمان هستید، باید مسائل بوجود آمده را با یک مشاور روانشناس مطرح کنید.
درمان افسردگی بعد از زایمان سزارین
همانطور که گفته شد مادرانی که به روش سزارین باردار میشوند بیشتر از مادران دیگر پتانسیل افسردگی بعد از زایمان را دارند. این علت ممکن است به دلیل ضعف جسمی و قوای بدنی باشد.
افسردگی بعد از زایمان سزارین معمولاً تا دو هفته بعد از زایمان ادامه می یابد و خود به خود خوب میشود. اما گاهی علائم افسردگی در مادر باقی می ماند و نیازمند درمان افسردگی بعد از زایمان سزارین است (از هر صد نفر، ۱۰ الی ۱۵ نفر دچار افسردگی بعد از زایمان می شوند و علائمی مانند کاهش عزت نفس، درگیری ذهنی، غم و اندوه مداوم، گریه های بی دلیل، پرخاشگری، عدم احساس درک شدن و … دارند) شما میتوانید برای درمان افسردگی بعد از زایمان سزارین با مشاوران مرکز مشاوره دکتر سلام در تماس باشید.
چگونه افسردگی بعد از زایمان را درمان کنیم
اگر میخواهید بدانید چگونه افسردگی بعد از زایمان را درمان کنیم، باید در ابتدا اطلاعات عمومی خود را در این زمینه افزایش دهید. پس از زایمان، مادر در معرض افت ناگهانی هورمون های مرتبط با تغییر در الگوی خواب او قرار می گیرد. بنابراین احساسات او برای چند روز ناپایدارتر است. او ممکن است در مورد توانایی خود در مراقبت از کودک، احساس ناراحتی و نگرانی کند. او همچنین می تواند تحت تأثیر احساسات قرار گیرد، که می تواند به گریه و تحریک پذیری تبدیل شود. او همچنین ممکن است این احساس را داشته باشد که به اندازه کافی توسط اطرافیانش حمایت نمی شود.
اگر از یک روانشناس بپرسید که چگونه افسردگی بعد از زایمان را درمان کنیم، او میگوید اگر این علائم افسردگی، اگر کوتاه مدت باشند یک واکنش کاملا طبیعی و طبیعی است که ناشی از تغییرات فیزیکی، هورمونی و روانی مرتبط با زایمان است. ولی اگر علائم تداوم یافت باید نشان از نیاز به ورود یک متخصص سلامت روان است.
با این حال، اگر این احساسات منفی ادامه پیدا کند و این افت روحیه بیش از دو هفته طول بکشد، ممکن است نشانه افسردگی پس از زایمان باشد. افسردگی پس از زایمان یک اختلال واقعی است که عواقب آن، هم بر زندگی مادر و هم بر زندگی کودک، گاهی اوقات می تواند جدی باشد.
درمان افسردگی پس از زایمان
افسردگی پس از زایمان یک بیماری است که کمتر شناخته شده و حتی تابو است. طبق تحقیقات معتبر در سطح دنیا، در یکسال اول مادر شدن، 10 تا 15 درصد مادران را تحت تاثیر قرار می دهد. به همین دلیل، داشتن اطلاعات و آزادی بیان در مورد این موضوع و اقدام به موقع برای درمان افسردگی پس از زایمان ضروری است.
مادرشدن می تواند برای بسیاری از مادران به احساسات متناقض منجر شود. گاهی اوقات احساسات منفی غالب می شوند و به پریشانی بزرگ تبدیل می شوند. در جامعه ما، ما هنوز در مورد مشکلاتی که در هنگام ورود کودک با آن مواجه می شویم، بارداری، زایمان و بازگشت به خانه با یک نوزاد تازه متولد شده بسیار کم صحبت شده است. اما همچنین یک تحول عمیق است که می تواند به عنوان یک “بحران هویت” توصیف شود و واکنش های اضطرابی قابل توجهی را ایجاد کند.
افسردگی پس از زایمان یک بیماری روانپزشکی است که بسیاری از زنان را پس از تولد فرزندشان تحت تاثیر قرار می دهد و می تواند در هر زمانی از سال پس از تولد نوزاد ظاهر شود. این حالت با علائم غمگینی، خستگی، احساس گناه و اضطراب های شدید حول محور کودک آشکار می شود و نیاز است برای درمان افسردگی پس از زایمان اقدام کرد.
راه درمان افسردگی بعد از زایمان
نتایج یک تحقیق در وزارت بهداشت نشان میدهد حدودا تا 13درصد مادران به افسردگی پس از زایمان دچار میشوند و بهترین راه درمان افسردگی بعد از زایمان، مشورت با یک متخصص سلامت روان است.
بدنیا آوردن فرزند فرآیند دشواری است و تغییرات بزرگی در زندگی مادران بوجود می آورد. درواقع زنان در دوران وضع حمل دچار تغییرات هورمونی، روحی، روانی و جسمی میشوند. پس از زایمان نیز ممکن است دچار اندوه پس از زایمان شوند. اندوه پس از زایمان در خیلی از مواقع در کمتر از دو هفته بهبود پیدا میکند. اما افسردگی بعد از زایمان معمولا طولاتی تر است و اثرات شدیدتری روی روجیه و خلق و خوی مادر میگذارد. به همین دلیل لازم است کسانی که بدنبال دانستن راه درمان افسردگی بعد از زایمان هستند، از خوددرمانی خودداری کنند و با یک متخصص زنان یا مشاور روانشناس مشورت کنند.
راه های درمان افسردگی بعد از زایمان
در مورد افسردگی پس از زایمان، شناسایی علائم، تشخیص سریع و پیگیری پزشکی ضروری است. علائم این نوع افسردگی متفاوت است و در هر صورت به خاطر داشته باشید که کلید دانستن راه های درمان افسردگی بعد از زایمان، مشورت با یک مشاور روانشناس است.
بدانید که تنها نیستید و نباید از احساس خود خجالت بکشید. هم برای مادر و هم برای پدر تولد فرزند یک تحول واقعی در زندگی والدین است. این رویداد همیشه برای همه به عنوان یک لحظه شادی تجربه نمی شود. منزوی نشوید، علائم مشخصه را تجزیه و تحلیل کنید و با کمک روانشناختی، راه های درمان افسردگی بعد از زایمان را بیابید.
راههای از بین بردن افسردگی پس از زایمان
بدنیا آوردن فرزند یکی از مهم ترین و زیباترین دوره‌های زندگی هر فردی است. ولی بعد از زایمان ممکن است مادران در روزهای اول، نوسانات خلقی و روحی را تجربه کنند و به مشکلاتی از قبیل پرخاشگری، ناامیدی، غم و اندوه ناگهانی و بی دلیل، احساس از بین رفتن آزادی و … دچار شوند و بدنبال دانستن راه های از بین بردن افسردگی پس از زایمان باشند.
گاهی‌اوقات، این مشکلات طولانی میشود و با گذشت زمان (زمان نرمال برای برطرف شدن اندوه پس از زایمان حداکثر دوهفته است) برطرف نمی‌شود. اینجاست که تشخیص و توجه به افسردگی پس از زایمان و استفاده از مشاوره افسردگی بعنوان راههای از بین بردن افسردگی پس از زایمان اهمیت جدی پیدا میکند.
راههای جلوگیری از افسردگی بعد از زایمان
اگر در گذشته و یا بین اعضای خانواده سابقه افسردگی وجود دارد، بهتر است در صورت بروز اولین علائم و افکار منفی با روانشناس در ارتباط باشید. همچنین اگر مشکلی در روابط زناشویی وجود دارد بهتر است با مشاور زناشویی صحبت کرد تا روابط زناشویی را بهبود داد. بطور کلی از راه های جلوگیری از افسردگی بعد از زایمان میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- ورزش و بهبود سبک زندگی
- بهبود تعارضات زناشویی
- مورد حمایت عاطفی قرارگرفتن
- کمک شدن در وظایف مربوط به خانه و فرزند داری
- صله رحم و افزایش روابط بین فردی با اعصای خانواده و دوستان
- استفاده از تغذیه مناسب و خواب کافی
افسردگی پس از زایمان در پدران
مانند مادران جوان، پدران نیز می توانند افسردگی را در دوره منتهی به تولد نوزاد خود و مدت طولانی پس از آن تجربه کنند. تولد فرزند نشان دهنده تغییر در زندگی و ریتم، شب های شکسته و مسئولیت های جدید است که می تواند بر پدر و همچنین مادر تأثیر بگذارد.
مطالعات نشان می دهد که شیوع افسردگی پس از زایمان در پدران به 8 درصد می رسد. با تکامل جامعه، پدران بیشتر و بیشتر درگیر زندگی خانوادگی و تربیت فرزندان می شوند. به همین دلیل این اعداد در حال افزایش است. افسردگی پس از زایمان در پدران با علائمی مشابه مادران (غم و اندوه، خستگی، اختلالات شناختی، کاهش وزن، اختلالات اشتها و خواب، اضطراب و ترس های مفرط و غیره) بروز می کند. اگر این علائم ظاهر شد و شدت کافی برای تأثیر گذاشتن بر کیفیت زندگی پدر داشت، نباید منتظر بمانید و باید موضوع را با یک مشاور روانشناس مطرح کنید.
علائم افسردگی بعد از زایمان
در ادامه با لیستی 17تایی از علائم افسردگی بعد از زایمان آشنا میشوید و سپس به بررسی کامل هریک از این علائم پرداخته میشود.
- خستگی مداوم جسمی و روانی
- تحریک پذیری فزاینده
- غم و اندوه عمیق
- گریه غیر قابل کنترل
- احساس گناه قوی
- کاهش اعتماد به نفس
- اضطراب مزمن در مورد کودک
- مشکلات در تعامل با کودک
- بی تفاوتی به نوزاد
- عدم علاقه به فعالیت های مورد علاقه
- اختلالات خوردن
- کاهش میل جنسی
- بدبینی مداوم
- انزوای اجتماعی
- افکار منفی
- افکار خودکشی
- روان پریشی
علامت 1: خستگی مداوم جسمی و روانی
احساس خستگی جسمی و روانی، یکی از مهم ترین علائم افسردگی پس از زایمان است و می تواند منجر به مشکلات خواب، درد جسمی مانند سردرد نیز بشود. این خستگی عمومی که با بار ذهنی بزرگ کردن کودک خردسال، افت هورمون ها و استرس آغاز می شود، می تواند مزمن شود. این مورد زمانی است که روزانه رخ می دهد، ادامه می یابد و با علائم دیگری همراه است. در واقع، این حالت خستگی شدید منجر به از دست دادن انرژی و انگیزه روزانه و همچنین احساس غم و اندوه می شود. در این مرحله، دیگر در مورد خستگی استاندارد صحبت نمی کنیم، این یکی از علائم افسردگی بعد از زایمان است که در صورت عدم درمان مناسب میتواند مشکلساز شود.
علامت 2: تحریک پذیری فزاینده
استرس و خستگی ناشی از بدنیا آمدن کودک می تواند مادر یا پدر را بیش از حد معمول تحریک پذیر کند. فردی که تحت تاثیر افسردگی پس از زایمان قرار می گیرد، در مدیریت احساسات خود مشکل دارد و آستانه تحمل او بیشتر و بیشتر کاهش می یابد تا زمانی که باعث تحریک پذیری فزاینده شود.
سپس در فرد مبتلا، نوسانات شدید خلقی، کج خلقی های متعدد و تکانشگری بیشتر را مشاهده می کنیم. این شکاف عاطفی میتواند باعث ایجاد تنش در داخل خانه می شود. پس لازم است قبل از اینکه علائم افسردگی بعد از زایمان ماندگار شود، مداخله درمانی کنید.
علامت 3: غم و اندوه عمیق
فرد مبتلا به افسردگی پس از زایمان روزانه مستعد غم و اندوه عمیق است. این احساس شدید بدون دلیل خاصی رخ می دهد و غیرقابل رفع است. این حالت میتواند منجر به از دست دادن لذت به علایق گذشته، احساس ناامیدی، خستگی روحی و احساس گناه شود.
در مورد افسردگی پس از زایمان، غم و اندوه نشانه اضطراب است. این اضطراب ناشی از نقش جدید و مسئولیتی است که در قبال کودک داریم است. این ترس از اشتباه می تواند والدین جدید را در غم و اندوه عمیق فرو برد. این نکته را نیز باید اضافه کرد که هر فردی با پدر و مادر شدن با سوگ زندگی سابق خود و در نتیجه با سوگ گذشته خود مواجه می شود. این تحول بسیار استرس زا می تواند یک حسرت شدید را تحت الشعاع قرار دهد یا نشان دهد که ما به آن نیاز نداریم. بنابراین مهم است که به سرعت همراه باشید تا از تأثیر بیش از حد این غم بر فرد آسیب دیده، اطرافیان و نوزادش جلوگیری شود.
خوب است بدانید در طول سه ماه اول پس از زایمان، علائم افسردگی پس از زایمان در حدود 8 درصد از پدران وجود دارد و این میزان سه تا شش ماه پس از تولد کودک افزایش می یابد.
علامت 4: گریه غیرقابل کنترل
دیدیم که غم و اندوه عمیق یکی از علائم افسردگی پس از زایمان است. این مورد اغلب با گریه همراه است که می تواند مکررا و گاهی اوقات بدون دلیل قابل توضیح رخ دهد. در اینجا، هر اقدام روزانه ای که به کودک مربوط می شود یا نه، میتواند به یک مصیبت غیرقابل حل تبدیل شود.
مادران آسیب دیده اغلب ممکن است احساس کنند که این غم و اندوه شدید به دلیل هورمون های آنها یا خستگی ناشی از آمدن نوزادشان است. آنها ممکن است این تصور را داشته باشند که مادران بدی هستند و جرات صحبت در مورد آن را نداشته باشند. با این حال، این آسیب می تواند عواقب جدی برای آنها داشته باشد، به همین دلیل بسیار مهم است که در اسرع وقت از یک مشاور روانشناس کمک بگیرید.
علامت 5: احساس گناه قوی
همانطور که دیدیم، علائم افسردگی پس از زایمان با احساس گناه قوی همراه است. هر چه والد بیشتر خود را در افسردگی خود حبس کند، به دلیل غمگین بودن در لحظه ای از زندگی که باید شاد باشد، بیشتر احساس گناه می کند. این احساس گناه بیش از حد باعث کاهش عزت نفس میشود. پدر یا مادر بار دیگر احساس می کنند والدین بدی هستند و در مورد نقش جدید پر از مسئولیت خود اضطراب زیادی دارند.
بدون حمایت یک مشاور روانشناس، این احساس گناه رو به رشد می تواند عواقب جدی داشته باشد و از ایجاد پیوند عمیق با فرزند شما جلوگیری کند. ممکن است برای مادر یا پدر مراقبت از کودک خود و حفظ رابطه سالم با او دشوار باشد. در این شرایط نباید برای دریافت کمک از یک متخصص سلامت روان، هراس داشته باشید و از ناراحتی خود خجالت بکشید. پدر و مادر شدن یک آزمون بزرگ زندگی است که اغلب به کمک یک مشاور نیاز دارد.
علامت 6: کاهش اعتماد به نفس
علائم افسردگی بعد زایمان نیز با عدم اعتماد شدید به خود و آینده کودک آشکار می شود. سپس مادر یا پدر احساس می کند که نمی تواند نقش خود را به خوبی انجام دهد. این عدم اعتماد به نفس می تواند با حملات هراس یا اضطراب و سرزنش خود همراه شود. احساس بی فایده بودن در والدین به حدی می رسد که از عدم اعتماد به نفس خود شرمنده می شود. سپس والد برای نقش جدید خود احساس ناکافی می کند و بار دیگر احساس گناه می کند.
هر چه علائم افسردگی بعد زایمان و بدنیا آمدن کودک بیشتر شود، وارد یک دور باطل بین افسردگی و کاهش عزت نفس می شویم. این گونه است که ما در قبال بیماری خود احساس مسئولیت می کنیم. این عدم اعتماد به نفس در زنان به‌ویژه به دلیل دگرگونی‌های فیزیکی، ترشح هورمون‌ها و استرس مرتبط با این وضعیت بی‌سابقه، به‌شدت برجسته است. سپس توانایی آنها برای به عهده گرفتن نقش خود به عنوان مادر و همسر به شدت زیر سوال می رود.
علامت 7: اضطراب مزمن در مورد کودک
عدم اعتماد به نفس، احساس گناه، ترس از انجام کارهای اشتباه، استرس و خستگی، مادران را به شدت نگران نوزادان خود می کند. سنگینی جامعه و مسئولیت‌های جدید آنها میتواند ترس از انجام کارهای بد، آسیب رساندن به کودکان و ایجاد حملات وحشت شدید ایجاد کند. مادر برای فرزندش مرجع واقعی می شود و باید ضامن سعادت او باشد. گریه کودک سپس به عنوان یک مصیبت واقعی تجربه می شود و باعث افزایش اضطراب او می شود. چرا گریه می کند؟ چگونه به او دلداری دهیم؟ سوالات بی‌پاسخ زیادی که وضعیت اضطراب آنها را بهبود نمی‌بخشد.
در این مورد ممکن است فرد مبتلا به علائم افسردگی پس از زایمان است، اغلب از مرگ فرزندش و به ویژه به دلیل اشتباهات خود وحشت داشته باشد. این حالت اضطرابی افسردگی پس از زایمان و حملات پانیک ناشی از آن را نباید با اضطراب ساده اشتباه گرفت زیرا ایجاد یک دلبستگی غیر طبیعی بین والدین و نوزاد را مشاهده می کنیم.
علامت 8: مشکلات در تعامل با کودک
هنگامی که مادری قربانی افسردگی پس از زایمان می شود، اغلب متوجه می شویم که او در برقراری تعامل خوب با نوزادش مشکل دارد. حالات چهره و نحوه بیان او برای کودک کمتر واضح است و اغلب کمتر همدلانه است. یک مادر افسرده دید عمدتا منفی دارد و رفتارهای غیرقابل پیش بینی برای کودک دارد. ممکن است مادر نگرش سنجیده و ناکافی با فرزند خود داشته باشد و نتواند به درستی با او تعامل داشته باشد.
علامت 9: بی تفاوتی به نوزاد
افزایش اضطراب و مشکل در تعامل با نوزاد میتواند مادری را که دچار علائم افسردگی پس از زایمان است، به بی‌تفاوتی نسبت به او سوق دهد. ناتوانی در برقراری ارتباط با فرزندتان می تواند احساس علاقه به او را دشوار کند. ترس از انجام اشتباه و احساس ناتوانی میتواند باعث بی تفاوتی به نوزاد برای خود درمان این مشکل شود.
علامت 10: از دست دادن علاقه به فعالیت های مورد علاقه
مادری که تحت تأثیر علائم افسردگی پس از زایمان قرار گرفته است، تمرکز او کاهش می یابد و همچنین توانایی او در مدیریت کارهای روزانه با کاهش مواجه است. این ناتوانی او را از قدردانی از نقش خود به عنوان والدین باز می دارد و حتی می تواند بر احساسات او در مورد فعالیت های مورد علاقه اش تأثیر بگذارد. برای مثال لذتی که می توان با انجام برخی فعالیت ها به دست آورد، به تدریج ناپدید می شود.
شادی های زندگی روزمره و مادر بودن جای خود را به غم و اندوه می دهد. در این مورد، مانند سایر علائم افسردگی بعد از زایمان، مهم است که در مورد آن صحبت کنید و از متخصص کمک بگیرید. برقراری ارتباط مجدد با لذت های شخصی و لذت هایی که معمولاً در نقش مادری شما حضور دارند ضروری است. پس از بهبودی، بیمار می تواند به طور مثبت در نقش خود به عنوان مادر و همسر به جلو حرکت کند. سپس مادر و کودک می توانند با هم در زمینه ای پایدارتر و سالم تر تکامل یابند.
علامت 11: اختلالات خوردن
در دوران بارداری یا پس از زایمان، یک مادر ممکن است به دلیل تغییرات قابل توجه بدنی، رفتارهای غذایی بیمارگونه داشته باشد. علائم بی اشتهایی، علائم پرخوری عصبی و رژیم‌های غیرمتعارف ممکن است به این وسواس در مورد وزن و تلاش برای داشتن اندام عالی بوجود بیاید. چه تغذیه بیش از حد داشته باشید و چه کم، این تغییر اشتها برای بدن و ذهن مادر و همچنین برای نوزاد مضر است.
همچنین گاهی مشاهده میشود والدین مبتلا به علائم افسردگی پس از زایمان برای دفع احساسات خود به غذا پناه میبرند. مشاهده شده است زنانی که قبلاً قبل از بارداری تحت تأثیر این اختلالات خوردن قرار گرفته بودند، بسیار بیشتر احتمال دارد که دوباره به این علامت مبتلا شوند و با افسردگی پس از زایمان روبرو شوند.
علامت 12: کاهش میل جنسی
بارداری و زایمان اتفاقات مهمی هستند که زندگی یک زن را مختل می کنند. چه در سطح جسم و چه در روح، آمدن نوزاد، زن را به سمت گرفتن نقش مادر سوق می دهد. سپس کودک به طور طبیعی فضای بیشتری را در زندگی یک مادر و یک پدر می گیرد که حفظ جنسیت خود و شریک زندگی اش را دشوارتر می کند.
بنابراین میل جنسی کاهش می یابد و پس از آن مهم است که فرد خود را از نظر ذهنی و جسمی بازسازی کند. پیگیری روانی، جدایی روانی وضعیت او به عنوان مادر و زن، حمایت شریک زندگی او و همچنین بازسازی شناختی می تواند به بازگشت تدریجی میل جنسی او کمک کند.
علامت 13: بدبینی مداوم
در طول مواجهه با علائم افسردگی پس از زایمان، احساس بدبینی روزمره می تواند بر همه اوقات خوشی غلبه کند. غم و این احساس که همه چیز بد تمام خواهد شد به هم گره خورده است. سپس والدین اغلب فکر می کنند که اوضاع هرگز بهبود نخواهد یافت. نکات خوب زندگی به چشم نمی آیند و ما فقط روی چیزهایی تمرکز می کنیم که منفی هستند. بدون هیچ راه نجاتی، مادر یا پدر بدبین تر و بدبین تر می شوند.
تولد نوزاد و آینده آن باید مثبت تلقی شود تا نقش خود را به عنوان والدین به درستی ایفا کنند. پدر و مادر خسته، در افسردگی و منفی گرایی فرو می روند. استفاده از مشاوره روانشناسی برای ایجاد امید و راه حل در ذهن والدینی که درگیر این افسردگی پس از زایمان هستند ضروری است.
علامت 14: انزوای اجتماعی
هر چه والدین مبتلا به علائم افسردگی بعد از زایمان بیشتر در این حالت افسردگی فرو می روند، به تدریج از فرزند و عزیزان خود دور می شوند. انزوای اجتماعی برای مادر یا پدر با توجه به درماندگی او اجتناب ناپذیر است. غمگینی، بدبینی، دشواری در ایفای نقش والدین و نبود راه حل، والدین را به انزوا از دیگرانی که برای او ناراحتی او را درک نمی کنند، سوق می دهد.
هر چه فرد از اطرافیان خود و حتی گاهی از نوزاد خود دور شود، کمتر با نگاه و قضاوت آنها مواجه می شود. مانند هر یک از علائمی که قبلا ذکر شد، کناره گیری اجتماعی می تواند بدون درمان موثر عواقب جدی داشته باشد. هر چه والدین در افسردگی پس از زایمان تنهاتر باشند، شرکت در نقش جدید برای آنها دشوارتر خواهد بود.
علامت 15: افکار منفی
ظهور افکار منفی، نتیجه علائم افسردگی پس از زایمان است. افکار تاریک جایگاه قابل توجهی در زندگی روزمره پدر یا مادر می گیرند و این جریان فکری به شدت روحیه بیمار را تضعیف می کند و باعث می شود که او احساس گناه کند. سپس والدین دیگر از حالت افسردگی خود که آن را نامشروع می داند حمایت نمی کنند.
والدین اغلب خود را با دیگران مقایسه می کنند و تصویری را که از خود می بینند تفسیر می کنند. این مقایسه ها، تفاسیر و افکارهای منفی بی وقفه منجر به ورود والدین به یک دور باطل می شود که پیامدهای جدی دارد. در واقع در این مرحله از افسردگی پس از زایمان و بسته به میزان انزوای اجتماعی والدین، حتی ممکن است والدین خودکشی را راه حل خوبی برای خود، نوزاد و اطرافیانش بدانند.
علامت 16: روان پریشی
در موارد علائم افسردگی شدید پس از زایمان، حتی ممکن است در برخی از مادران روانپریشی مشاهده شود. ما در اینجا در مورد یک آسیب شناسی روانپزشکی صحبت می کنیم که تقریباً از هر هزار زن یک زن را در اولین بارداری خود تحت تأثیر قرار می دهد. مادر علائم آشفتگی ذهنی، خستگی شدید و حتی ممکن است هذیان را تجربه کند. در این حالت، مادر گیج می شود و از واقعیت و کودک خود جدا می شود. سپس ممکن است واکنش های خطرناکی نسبت به مشکلاتی که باید در مورد فرزندش بر آن غلبه کند، داشته باشد.
علامت 17: افکار خودکشی
در جدی ترین موارد افسردگی پس از زایمان، فقدان مراقبت های پزشکی سریع می تواند مادر یا پدر را به سمت خودکشی سوق دهد. در این حالت، والدین ممکن است هر یک از 16علامت دیگر را که در بالا توضیح داده شد، تجربه کنند و خیلی سریع به افکار خودکشی عود کننده بیایند و مرگ خود را به عنوان راه حل نهایی برای رهایی خود از غم و اندوه و بیماری در نظر گرفته شود. این ایده‌های خطرناک میتواند روی کودک نیز تأثیر بگذارد و در نتیجه باعث کودک‌کشی احتمالی شود. پدر یا مادر در اینجا به قدری مستأصل است که تنها وسواس او این است که به خود یا فرزندش آسیب برساند تا از وزن والدین رهایی یابد.
این افکار خودکشی یا نوزادکشی می تواند به ویژه به دلیل فوبیای تکانه ای باشد. این فوبیاها ترس غیرمنطقی از آسیب رساندن به فرزند یا خودتان هستند و در شدیدترین علائم افسردگی پس از زایمان ظاهر می شوند. سپس ممکن است والدین از یک عمل خشونت آمیز بترسند و داوطلبانه از فرزند خود فاصله بگیرند یا برای جلوگیری از تسلیم شدن در برابر افکار خود، جان خود را بگیرند.
دلیل افسردگی بعد از زایمان
تحقیقات صورت گرفته نشان میدهد که بین نوع زایمان و بروز افسردگی رابطه مستقیمی وجود دارد. بر فرض مثال زنانی که نوزاد خود را بصورت سزارین بدنیا آورده اند، نسبت به زنانی که نوزاد خود را به شکل طبیعی بدنیا آورده اند، به نسبت بیشتری دچار افسردگی بعد از زایمان شده اند. همچنین بطور کلی دلیل افسردگی بعد از زایمان برای هرفردی مختلف است و نیاز به بررسی بیشتری دارد. مواردی از دلیل افسردگی بعد از زایمان به شرح زیر است:
- سابقه ژنتیکی افسردگی در خانواده و یا تجربه افسردگی در زندگی
- وجود طرز تفکراتی از قبیل اینکه مادر شدن یعنی اسارت
- تغییرات هورمونی
- بارداری اجباری و ناخواسته
- عدم حمایت عاطفی از سمت همسر، خانواده و دوستان
- وجود مشکل در رابطه با همسر
- داشتن مشکلات مالی
- داشتن سنی کمتر از بیست سال
- مصرف مشروبات الکی در گذشته
- افسرده خویی در دوران بارداری
علت افسردگی بعد از زایمان
از عوامل دیگر علت افسردگی بعد از زایمان میتوان به کمبودهای غذایی اشاره کرد. تحقیقات مختلف گواه این است که رژیم غذایی بر اختلال هایی از قبیل افسردگی پس از زایمان اثرگذار است. کمود ویتامین ها به ویژه ویتامین B و D، روی، منیزیم و آنتی اکسیدان ها در بدن میتواند در بروز خلق و خوی خسته و افسرده موثر باشد. همچین ذکر این نکته حائز اهمیت است که کمبود اسیدهای چرب امگا3 نقش ویژه ای در بروز افسردگی بعد از زایمان دارند و از آنجایی که در دوران بارداری و شیردهی از مادر به جنین منتقل میشوند، در بدن مادر کاهش پیدا میکنند.
تغییرات هورمونی نیز از موارد دیگر علت افسردگی بعد از زایمان است. این موضوع به این شکل است که سطح استروژن و پروژسترون در طی بارداری افزایش می بابد و بعد از وضع حمل افت میکند و همین امر میتواند روی روحیات فرد اثر منفی بگذارد.
درمان افسردگی زایمان
برای کمک به روند درمان افسردگی زایمان فردی که از افسردگی رنج می‌برد، مهم است که از او سؤال کنید، به او اجازه دهید صحبت کند، رنج و ناراحتی‌اش را به زبان بیان کند. باید به او توضیح دهید که نباید احساس گناه کند و به او یادآوری کنید که بسیاری از زنان از همان نوع مشکلات عبور می کنند. این مطلقاً کیفیت او به عنوان یک مادر را زیر سؤال نمی برد.
نگرش اقوام در درمان افسردگی زایمان مهم است. لازم است برای حمایت و اطمینان از مادر به او توضیح دهیم که افسردگی پس از زایمان یک بیماری قابل درمان است که به لطف حمایت متخصصان بهداشت (روانشناس، مشاور خانواده و …) امکان پذیر است.
برای درمان افسردگی زایمان، مطلوب است که حتما از راهنمایی یک مشاور روانشناس استفاده کند و همچنین مادر مورد حمایت عاطفی بیشتر از جانب خانواده خود قرار بگیرد. و در نهایت ضروری است که مادر بتواند برای خود وقت بگذارد، مثلاً با داشتن امکان تمرین یک فعالیت ورزشی یا بیرون رفتن با دوستان گزینه خوبی است.
علائم افسردگی پس از زایمان چیست؟
علائم افسردگی پس از زایمان مشابه علائم یک دوره افسردگی اساسی است. در صورت بروز این علائم، خجالت نکشید و احساس گناه نکنید. این ضروری است که بتوانید به طور آشکار در مورد آن با مشاور خود صحبت کنید. چرا که درمان در اسرع وقت از عواقب قابل توجه برای سلامت مادر و همچنین برای کودک به ویژه از نظر رشد عاطفی و عاطفی او جلوگیری می کند. در واقع، خطرات واقعی زمانی وجود دارد که برای درمان افسردگی پس از زایمان اقدام نکنید و این عمل سبب بروز مشکلات دیگری شود. این علائم هشدار دهنده است:
- خستگی مداوم
- احساس غم و اندوه مداوم
- مشکل در مدیریت استرس
- تحریک پذیری
- ترس بیش از حد متمرکز بر کودک و توانایی او در مراقبت از او
- احساس گناه
- نگرانی در مورد وضعیت سلامت کودک
- افکار منفی
متخصصان زمانی افسردگی پس از زایمان را تشخیص می‌دهند که علائم ذکر شده حداقل به مدت دو هفته ادامه داشته باشد و به اندازه‌ای باشد که بر زندگی روزمره بیمار تأثیر بگذارد. اغلب در زمان بارداری یا پس از زایمان، علائم افسردگی، دست کم گرفته میشوند و به طور کلی اشتباه گرفته میشوند. درحالی که افسردگی پس از زایمان، مانند سایر انواع افسردگی (افسردگی واکنشی ، سندرم اضطراب-افسردگی ، و غیره)، یک بیماری واقعی است که عواقب آن می تواند جدی باشد. بنابراین نباید این علائم را ساده انگاشت و در اسرع وقت توسط یک متخصص بهداشت همراه شود.
جمع بندی علائم افسردگی پس از زایمان
به دنیا آمدن فرزند در برخی از زنان اضطراب و اندوه به همراه دارد که در برخی موارد جای خود را به مکانیزم احساس گناه می دهد. این علائم ممکن است در سال اول تولد کودک شما تشدید شود که به آن افسردگی پس از زایمان می گویند.
خوب است بدانید افسردگی پس از زایمان 15 تا 20 درصد از تازه مادران را تحت تأثیر قرار می دهد. افسردگی پس از زایمان اختلالی است که والدین جوان را در سه تا شش هفته، حتی در سال بعد از تولد نوزادشان تحت تاثیر قرار می دهد. اوج افسردگی عموما در حدود ماه سوم است. بدون تشخیص و درمان توسط متخصص، این افسردگی می تواند ماه ها طول بکشد و بدتر شود. عواقب آن می تواند برای افراد آسیب دیده و برای رشد کودک بسیار مضر باشد.
چرا ممکن است دچار این افسردگی پس از زایمان شویم؟ چه احساس آمادگی کنیم چه نه، آمدن کودک یکی از رویدادهای مهم روانی است و فشار زیادی ایجاد می کند. تغییر در ترشح هورمون ها، استرس ، خستگی، احساس گناه، احساس بی کفایتی، سابقه اختلالات روانی یا رفتارهای اعتیادآور میتواند والدین جوان را آزار می دهد و باعث بروز علائم افسردگی پس از زایمان می شود. این حالت افسردگی می تواند هر یک از ما را تحت تاثیر قرار دهد و علائم کم و بیش خفیفی را ایجاد کند. برای اینکه اجازه ندهید تحت تأثیر این حالت افسردگی قرار بگیرید، باید علائم افسردگی پس از زایمان که هشدار دهنده هستند را به خوبی تشخیص دهید و سپس برای درمان اقدام کنید.